ابن سينا رساله اضحويه و همچنين رساله نوروزيه را برای شخصی به نام الشيخ الأمين / الأمير ابو بکر (بن) محمد بن عبد الله (/عبد الرحيم/ عبيد) "أدام الله دولته" نوشته. هويت او تاکنون شناسایی نشده. آقای گوتاس (ص 472 به بعد از کتاب ابن سينا و سنت ارسطویی) به درستی نشان داده که رساله اضحویه بايد حدود 402 ق نوشته شده باشد. احتمالا در جرجان و من اضافه می کنم حتما قبل از سفر به ری. آقای دکتر مجتبایی در مقاله محققانه خود درباره ابو سعيد ابو الخير و ابن سينا به روشنی نشان داده اند که رساله اضحويه برای ابو سعد وزير نوشته نشده و خلطی که در برخی منابع کهن ديده می شود ناشی از خطایی نسخه ای است. آقای گوتاس به درستی می گويد رساله معاد/ معاد صغیر ابن سينا که آن را در ری نوشت رساله ديگری است و به احتمال زياد ابن سينا رساله اضحويه را زمانی نوشته که تازه جوزجانی با او آشنا شده و يا حتی قبل از اين تاريخ. وانگهی به درستی آقای گوتاس توجه می دهد که سبک رساله اضحويه به نوشته های دوران پختگی کامل ابن سينا نمی آيد؛ نقل قول هایی که در این رساله ديده می شود و استناد به سخن و اقوال ديگران مشی دوران اخیر او نيست.

حال من اضافه می کنم که ابن سينا در اين رساله در آغاز ديدگاه "جدليون " را در زمينه معاد نقل می کند و از آنچه می گويد معلوم است نظرش در اين قسمت به معتزله است. هم رأی آنان را درباره حقيقت معاد و نفی وجود نفس نقل می کند و هم اشاره می کند که آنان با اينکه احاديث تشبيهی در توحيد را رد می کنند و آنها را اصيل نمی دانند اما به وجود تشبيهات در قرآن باور دارند، با این وصف آن آيات ناظر به تشبيه را به معنای مجازی آن تأويل می کنند. ابن سينا آنگاه که به ری آمد تحت حمايت/ خدمت آل بويه بود و برای آنها رسالاتی نوشت. در آغاز رساله های اضحويه و نوروزيه عبارات ابن سينا روشن است ناظر به اهدای کتاب ها به شخصی است که جايگاه و موقعيت حکومتی دارد؛ يا قاضی است و يا يک امير محلی. او در ری تحت حمايت آل بويه بود و نيازمند حمايت غير آنان نبود. وانگهی در ری معتزليان قدرت داشتند و بسيار بعيد است ابن سينا در آن شرایط شکننده که پس از زندگی در گرگانج در آن دوره تجربه می کرد قصد اين را داشت تا خود را با معتزله ری درگير کند. از نوع توضيحاتی هم که درباره باور آنان در رساله اضحويه ارائه می دهد معلوم است که آشنایی او با معتزله چندان قوی نيست؛ برخلاف دوران بعد از اقامت در ری که به دليل آشنایی با برخی نوشته های قاضي عبد الجبار و ديگر معتزله ری با آرای آنان آشنایی عميقتری پيدا کرد (در اين زمينه نک: مقاله من درباره المباحثات/ التعليقات ابن سينا و رديه های او بر معتزله که تحريری از آن به زبان انگليسی بناست منتشر شود).

رساله اضحويه سال ها قبل از کتاب شفاء نوشته شده و در اين ترديدی نمی توان داشت.