مقالات خرداد ۱۳۹۵
با تشکر از جناب منوچهر دین...
دوشنبه ۳۱ خرداد ۱۳۹۵ ساعت ۱۲:۵۴
سنت های تفسیری قدمایی و نو در گفتگو با حسن انصاری
قرآن با سنت یا در تمایز با سنت؟
کتاب سید حسین نصر تلاشی برای تفسیر غیرطائفه ای قرآن است
محمود مزروع
حسن انصاری پژوهشگر کلام و فلسفه اسلامی است. وی که عضو هیئت علمی مؤسسه مطالعات پیشرفته پرینستون است، هم زمان عضو وابسته مرکز ملی پژوهشهای علمی فرانسه و عضو انجمن بين المللی تاريخ علوم و فلسفه عربی و اسلامی (پاریس)...
دوشنبه ۳۱ خرداد ۱۳۹۵ ساعت ۱:۰۴
تصور عمومی این است که در این صد سال گذشته میزان القابی که برای عالمان دینی به کار رفته و همچنان به کار می رود روندی مضاعف و روزافزون داشته است. درست است القابی مانند آیة الله العظمى برای فقیهان از پدیده های بسیار جدید است اما واقع این است که میزان القابی که گذشتگان برای عالمان دین در نظر می گرفته اند و آنان را شایسته آن القاب می دانسته اند به مراتب بیشتر و قوی تر و...
دوشنبه ۳۱ خرداد ۱۳۹۵ ساعت ۱:۰۲
در یادداشتی دیگر که پیشتر منتشر شد اندر اهمیت اطلاعات مربوط به سماعات و اجازات و گواهی های تملک در نسخه های خطی اندکی مطالبی عرض شد. در اینجا توجه می دهم به اهمیت توجه به اطلاعات و یادداشت های پشت نسخه ای در معنای عام آن که خوب شامل موارد زیادی می شود: از اطلاعات مربوط به تواریخ تولد و وفات عالمان و مشاهیر گرفته تا ثبت حوادث تاریخی و یا قطعات اشعار شاعران و همچنین...
دوشنبه ۳۱ خرداد ۱۳۹۵ ساعت ۱:۰۲
این مقاله در سه قسمت است. چند سال پیش آن را به قصد استفاده از آن به منظور ارائه خلاصه ای به شیوه شفاهی و به زبان فرانسه تحریر کردم. امید می برم این مقاله همراه با مستندات آن به زودی منتشر شود.
پنجشنبه ۲۷ خرداد ۱۳۹۵ ساعت ۹:۲۸
61- شرح مختصر من شرح نهج البلاغة للسيد محمد بن عبد الله بن الإمام يحيی بن حمزة . مختصر شرح ابن ابي الحديد. نسخه کتابت 995 ق.
62- مجموعه: الاعلام فيما ابهم في القرآن من الأعلام للفقيه أبي القاسم عبد الرحمان بن أبي الحسين السهيلي الخثعمي. و همچنین کتاب مصباح الشريعة ومفتاح الحقيقة من کلام مولانا الإمام جعفر بن محمد الصادق
برسم خزانة کتب مولاي السيد الإمام العالم...
يكشنبه ۱۶ خرداد ۱۳۹۵ ساعت ۱۱:۵۰
شماری از نسخه هایی از جامع کبير صنعاء و برخی ديگر از کتابخانه های يمن که يا اصلشان و يا عکس آنها را سالها پيش در يمن و يا در تهران ديده ام و از آنها فهرستی دستی تهيه کرده ام اينجا ياد می کنم. گاه فوائدي هم از آنها يادداشت کرده ام که اينجا نمونه هايی را می آورم. آنچه آن سالها يادداشت کرده بودم گاه بسيار شتابزده بود و از اينرو خواندن برخی از يادداشتها برای خود من هم الآن...
يكشنبه ۱۶ خرداد ۱۳۹۵ ساعت ۱۰:۵۲
پژوهش در عرصه مسائل مذهبی کار ساده ای نیست. این را همه کسانی که به نحوی در این امور دستی دارند به مراتب مختلف می دانند. این مسئله مخصوص اسلام هم نیست. در قرن نوزدهم پژوهش های تاریخی و نقد متن در سنت مسیحی و کتاب مقدس که بر اساس شیوه های تاریخی و فیلولوژیک انجام می شد هم واکنش هایی در خود سنت کلیسایی به همراه داشت. با این وصف چنانکه می دانیم تحولات درونی در دو مذهب...
سه شنبه ۱۱ خرداد ۱۳۹۵ ساعت ۲:۰۸
اینجا چند نکته توضیحی دیگر را مطرح می کنم تا نشان دهم نظریه دکتر سروش از تناقضات درونی رنج می برد:
۱- به فرض که نظریه دکتر سروش را بپذیریم متن قرآن به مثابه متنی ادبی و با زبانی تاریخی عربی نیازمند نقد و فهمی مبتنی بر متن است و نه خوابگزاری و لو آنکه اصل وحی را مستند به خواب بدانیم. اگر مبانی شکلگیری وحی را در خواب هم جستجو کنیم در نهایت قرآن به مثابه متن و گفتار تعین...
پنجشنبه ۶ خرداد ۱۳۹۵ ساعت ۱۱:۴۳
من معتقدم در نظریه آقای دکتر سروش درباره رؤیایی بودن وحی پیامبر یکی از مشکلات اساسی عدم توجه به دستاوردهای مطالعات تاریخی و به کلی نادیده گرفتن آن نوع مطالعات است. نمونه آن در نوشته اخیر ایشان دیده می شود که لازم دیدم در حاشیه بحث خود درباره نظریه یاد شده مختصری درباره اش اینجا بنویسم. نخست عین عبارات ایشان را نقل می کنم: " صنعت التفات یعنی در گفتار از خطاب به غیاب،...
چهارشنبه ۵ خرداد ۱۳۹۵ ساعت ۱۱:۵۹
آقای دکتر سروش در نظریه رؤیاهای رسولانه تصریح می کند که قرآن حاصل رؤیاهای پیامبر است. همچنین ایشان معتقدند متن قرآن حاصل تألیف شخص پیامبر است و او در حقیقت حاصل رؤیاهای خود را به زبان آورده و آن را به شکل یک متن تدوین، بیان و به نظم کشیده است. از دیگر سو، آقای سروش تصریح می کند که برای فهم قرآن نیازمند خوابگزاری هستیم چرا که قرآن حاصل رؤیاهای پیامبر است و فهم آن...
يكشنبه ۲ خرداد ۱۳۹۵ ساعت ۷:۴۹
در جستجوی مقاله ای از شما با عنوان «ملاحظاتی چند در باره میراث برجای مانده کرامیه»، کتاب ماه دین، ش ۵۶ ۵۷ (خرداد و تیر ۱۳۸۱) هستم. آیا ممکن است نسخه ای از آن در اختیار این جانب قرار دهید یا نشانی ای که بتوانم از آن جا دریافت کنم.
با سپاس
بنده می خواستم اگر ممکن است ایمیل جناب آقای دکتر انصاری را داشته باشم.
با تجدید مراتب احترام و سپاس
استاد انصاری در سخنرانی خود از طبری به عنوان فقیه و مورخی بزرگ نام میبرند که سخت گیری هایی در نقل اقوال تاریخی داشته اند. اما مرحوم سید جعفر شهیدی صراحتا از طبری به عنوان تاریخ دانی ساده لوح یاد میکنند. نیز بسیاری از نقل های تاریخ طبری مثلا در باب خلفت آدم و ... ظاهرا شدیدا تحت تاثیر تورات یهودیان و بدون در نظر گرفتن دقت های یک مورخ بزرگ آورده شده. و نیز مطالب عجیب و غریب دیگر در این کتاب. بالاخره نگاه ما به طبری تاریخ دانی بزرگ باشد یا تاریخ دانی ساده لوح؟ و کتاب تاریخ ایشان را چگونه باید ارزیابی کرد؟
با تشکر