گرچه عنوان مکتب تفکيک عنوانی برساخته از سوی استاد محمد رضا حکيمی بر گرايشی فکری و مذهبی است که ايشان هم بدان تعلق خاطر دارند، اما مبانی فکری اين مکتب در شکلی که اين جريان خاص آنرا ارائه می دهند، نخستين بار به مرحوم ميرزا مهدي اصفهاني، از شاگردان ميرزای ناييني و از استادان بنام مکتب مشهد باز می گردد. متأسفانه از آثار آن مرحوم تعدادی اندک منتشر شده و تازه در مورد...

ابو المفضل شيباني، محدث برجسته و پر کار شيعی سده چهارم قمری از جهات متعدد محدثی مهم قلمداد می شود؛ يکی از اين جهات عنايت او به روايت آثار کوفيان و گرايشهای مختلف شيعی کوفی و نيز نيز گستره روايی او و روايت از مشايخ حديث در شهرهای مختلف و بومهای کاملا متمايز است؛ کما اينکه ابو المفضل شيباني در روايت احاديث و اصول روايی سنيان و به ويژه روايت طيفهای پيرامونی اهل سنت و...

در ادبيات اسلامی، کتابهای بسياری درباره دانش جدل و آداب و احکام و قواعد آن نوشته شده است؛ بيشتر از سوی فقيهان و اصوليان و متکلمان اهل سنت. برخی از اين کتابها تحت عنوان کتاب الجدل است و برخی ديگر آداب الجدل و امثال آن. برخی از اين کتابها هم به ويژه در دوره های متأخرتر عنوان آداب البحث دارد. بسياری از دانشمندان اسلامی و به ويژه در ميان اهل سنت در اين زمينه و درباره...

کتاب قلائد الجمان في فرائد شعراء هذا الزمان تأليف ابن الشعار الموصلي، المبارک بن أحمد بن حمدان (د. 654ق) موسوعه بسيار با اهميتی است که آينه ادب و شعر عربی در سده هفتم قمری است و به ويژه برای شناخت شاعران عرب در عراق و شامات و بخشهايی از ايران و حتی مغرب اسلامی در اين دوره زمانی اهميتی بی همتا دارد؛ به ويژه در مورد شاعران موصل و اربل. نويسنده شرحی مفصل از شاعران معاصرش...

سال 1371 شمسی بود که فرصتی فراهم شد تا در معيت مرحوم استاد دکتر احمد تفضلی سفری به بمبئی داشته باشم. هدف از سفر خريد يک مجموعه کتاب در حوزه ايرانشناسی و به ويژه کتابهايی در زمينه ادبيات اوستايی و پهلوی و کتابهای دينی آيين مزديسنايی بود که وسيله يکی از پارسيان هند به معرض فروش گذاشته شده بود؛ کتابخانه ای شخصی از يکی از استادان پهلوی شناس پارسی بمبئی که سالها پيشتر...