تقديم به استاد يوزف فان اس که همواره از راهنمايی ها و آموزشهای او بهره برده...

سالها در دائرة المعارف بزرگ اسلامی توفيق آن را داشتم که از نزديک از محضر دانشی مرد بزرگی بهره مند شوم که بی ترديد يکی از مفاخر برجسته فرهنگی ايران بود. دکتر شرف تقريبا از آغاز تأسيس دائرة المعارف بزرگ اسلامی همکاری خود را با اين مرکز آغاز کرد و من هم که از سال 1367 با آن مرکزهمکاری داشتم، فرصتهای بسياری را می يافتم که محضر او را درک کنم. در برخی از اين سالها همراه يکی...

فخر رازي در چندين کتاب و رساله مستقلا و يا در ضمن کتابهای ديگر به موضوع فرق شناسی و ملل و نحل نگاری پرداخته است. پيشتر به مناسبت معرفی کتاب الرياض المونقة در همين سايت مطالبی در اين باره انتشار داديم. همينک به متنی می پردازيم که در سفينه تبريز منتشر شده است. در کتاب سفينه تبريز نسخه ای از کتابی فارسی و کلامی از فخر رازي ديده می شود، تحت عنوان کتاب تحصيل الحق في...

در سنت صوفيان خراسان از دير باز، دست کم از سده چهارم تفسيری بر بخشهايی از قرآن منسوب به امام صادق روايت می شده است که می دانيم آن را سلمي در حقائق التفسير خود مورد استفاده قرار داده است. ادعا شده که حلاج هم از آن تفسير تأثير پذيرفته، اما به هر حال در اين مورد بايد تحقيق بيشتری صورت پذيرد. مجموعه نقلهای مختلف اين تفسير را بر اساس کتاب سلمي، سالها پيش محقق فقيد...

چند سالی پيش آقای يعقوب جعفری مراغي کتابی به نام شرح جمل العلم والعمل منتشر کرد که شرحی بود تازه بر کتاب جمل العلم والعمل شريف مرتضی. از شروحی که بر اين متن مختصر و مفيد کلامی و فقهی (به سبک کتابهای فقهی فتوايی دوره متقدم اماميه که بخشی نيز در عقايد داشته است) در اختيار است، يکی شرح بخش فقهی آن از ابن براج است و ديگری شرح بخش کلامی آن از شيخ طوسي، با عنوان تمهيد...

کتاب الفلک الدوار صارم الدين الوزير دارای فوائد متعددی درباره دانشهای دينی زيديان و به ويژه در زمينه علوم حديث است. در زمينه حديث، اين موارد را معرفی کرده است: مجموع امام زيد، سهم محمد بن عبدالله نفس زکيه در حديث، کتاب علوم آل محمد يا امالي احمد بن عيسی بن زيد به روايت محمد بن منصور که آن را المنصور بالله بدائع الأنوار في محاسن الآثار خوانده، سهم محمد بن منصور...

سعد بن عبد الله اشعري، دانشمند عالی مقام قم، يکی از بزرگترين و پر تأثير ترين محدثان اماميه در عصر غيبت صغری است که سهم مهمی در فقه، حديث و مباحث عقيدتی آن دوران بر عهده داشته است. گرچه از آثار او مقدار اندکی باقی مانده، اما روايات آثارش به طور گسترده ای در منابع مختلف نقل شده است که مهمترين آن کتاب بصائر الدرجات اوست. درباره کتاب المنتخبات او هم در مقاله ديگری بحث...