کتاب دکتر نصر الله پورجوادی اثر مفیدی است برای آشنایی با این صوفی خراسانی سده پنجم. اطلاعات درباره او بسیار اندک است. اینک به لطف "رسالة الحافظ محمد بن عبدالواحد الدقاق الأصبهاني في وصف حاله وأمره وشيوخه وأهل عصره" که دو چاپ از آن در دست است (و از جمله چاپ عبدالرحمن بن حسن قائد، 1435 ق) می دانیم او که در گذشته سال 516 ق بوده و از حنبلیان سخت مخالف اشاعره و صوفیه سنت خراسانی از بستي در ذیل اخبار ابو المظفر منصور بن محمد بن عبدالجبار السمعانی المروزی (د. 489) یادی کرده، مشتمل بر اطلاعاتی تازه و مهم:
"...والیوم الذي عزم علی الخروج من بلدنا أصبهان کنت عنده وأبوالحسن البستي صاحب الطامات المتکلم في وعظه للناس بما لا یهتدي الیه المسلمون بالأباطیل ومزخرفات الزور قریب من الإلحاد والغرور من دون الآثار والبینات. وهذا البستي سکن أصبهان في دار للمُدبِر الذي عاقبه الله بالخسران وجعل خاتمة أمره علی الخذلان المرزبان بن الشیخ أبی الفتح الحداد المکنی أبا سعید أو اشتراها المدبر لهذا المنکر وورث هذا المخذول ابن الحدّاد هذا الخذلان من المرزبان خرشیدان . وقط ما سلّمت علی هذا الذي یقال له البستي ولله الحمد والمنة. ثم خرج من أصبهان ودخل کرمان وفرّخ وباض إلی أن أراح الله المسلمین منه ومن سوء مقالته فدخل جارفت ومات بها وعظامه مدفونة فیها" (نک: ص 286 تا 287).
از ستايش امام الحرمين جوينی در حق ابو الحسن بستي چنين می نمايد که مخالفت دقّاق با او باز به دليل گرايش اشعری و البته صوفيانه بستی بوده؛ گرچه آنچه درباره اش گفته اتهام الحاد است (نک: معجم السفر ابو طاهر السلفي، ص 71: " سَمِعت الشَّيْخَ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ الْحُسَيْنُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ أَحْمَدَ الثَّعْلَبِيَّ الْخُسْرَوْجِرْدِيَّ بِهَمَذَانَ يَقُولُ سَمِعت أَبَا الْمَعَالِي الْجُوَيْنِيَّ بِنَيْسَابُورَ فِي مَجْلِسِ وَعْظِهِ وَسُئِلَ عَنْ أَبِي عَلَيٍّ الْفَارَمَذِيِّ فَقَالَ مَا أَقُولُ فِي رَجُلٍ يَكُونُ صَيْدُهُ مِثْلَ أَبِي الْحَسَنِ الْبُسْتِيِّ").
همچنين به لطف انساب سمعاني و معجم الشيوخ او می دانيم که "ابو يعقوب يوسف بن ابى سهل بن ابى سعيد بن محمود بن ابى سعيد البلجانى" از مريدان حلقه بستي بوده (نک: الأنساب، 2/ 302؛ معجم الشيوخ، ص 1865 : " أبو يعقوب يوسف بن أبي سهل بن أبي سعيد بن محمود بن أبي سعيد البلجاني ثم الكمساني، الواعظ من أهل قرية كمسان، وبلجان قرية متصلة بكمسان. كان فقيهًا، واعظًا، مليح الوعظ، حسن التذكير، صوفيًا ظريفًا. صحب أبا الحسن البستي مدة وخدمه، واشتهر به وبصحبته").
سه شنبه ۵ ارديبهشت ۱۴۰۲ ساعت ۸:۰۵
نمایش ایمیل به مخاطبین
نمایش نظر در سایت
۲) از انتشار نظراتی که فاقد محتوا بوده و صرفا انعکاس واکنشهای احساسی باشد جلوگیری خواهد شد .
۳) لطفا جهت بوجود نیامدن مسائل حقوقی از نوشتن نام مسئولین و شخصیت ها تحت هر شرایطی خودداری نمائید .
۴) لطفا از نوشتن نظرات خود به صورت حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید .