برخی گاهی از من می پرسند شرط قبول مقالات آنان برای چاپ در ژورنال های خارجی چیست؟ من معمولاً چند مورد را که فکر می کنم اهمیت دارد تذکر می دهم. طبعاً پدیده مبارکی است که پژوهش های محققان ایرانی در ژورنال های معتبر خارجی منتشر شود و زمینه ای برای آشنایی با دیدگاه های آنان و پژوهش هایشان فراهم شود. اینجا من نکته مهمی را می خواهم تذکر دهم که متأسفانه کمتر درباره آن صحبت می شود و غفلت از آن نه تنها موجب می شود زمینه برای انتشار مقالات در آن ژورنال ها فراهم نباشد بلکه اساساً مراجعه به نوشته های فارسی و عربی کمتر مورد توجه و اقبال همکاران خارجی قرار گیرد. نتیجه آن هم این است که گاهی دیده می شود زحمات مشابه و حتی ابتکاری نویسندگان ایرانی و عرب در نوشته های محققان اسلامشناسی و ایرانشناسی در غرب دیده نشود.
خلاصه بگویم: برخی نویسندگان ایرانی تصور می کنند اگر نتایج تحقیقاتی که پیشتر در موضوع تحقیقشان منتشر شده را در مقاله و کتاب خود با اسم و رسم ذکر نکنند و چنان وانمود کنند که گویی مطالبی که مطرح می کنند همه یافته ها و ابتکارات فکری خودشان است بر جذابیت و اهمیت نوشته های آنان می افزاید. این در حالی است که خوانندگان آشنا و از جمله محققان خارجی از آنجا که برای هر پژوهشی سابقه کارهای مرتبط را می بییند به سادگی می توانند عدم اصالت این دست نوشته ها را دریابند و همین موجب می شود که با یک حکم کلی نوع این نوشته ها را اساساً مورد توجه قرار ندهند. اینکه گفته شود سهم نویسندگان قبلی در پژوهشی علمی و تاریخی چقدر بوده از اهمیت کاری که انجام می دهید نمی کاهد. بر عکس، در آن صورت دقیقاً نشان می دهید گام های قبلی چه بوده و مساهمتی که شما دقیقاً در نوشته خود بر داشته اید چیست؟ در غیر این صورت نه تنها تلاش شما ناچیز گرفته می شود بلکه اگر این پدیده به امر شایعی در نوشته های محققان ایرانی تبدیل شود با یک حکم کلی و البته ناعادلانه عموم نوشته ها و پژوهش های محققان ایرانی بی اهمیت جلوه می کند. طبعاً این تنها دلیل بی توجهی به نوشته ها و تحقیقات به زبان های غیر اروپایی نیست. عدم انتشار در ژورنال های شناخته شده خارجی و مشکل زبانی هم از دلائل مهم و عمده است؛ منتهی سخن من این است که اگر نویسندگانی قواعد اصلی پژوهش و از جمله تأکید بر نوشته ها و تحقیقات سابق را رعایت نکنند نه تنها به نوشته های خود ضربه می زنند بلکه مانع الخیر برای صدها مقاله خوب و پژوهش ابتکاری دیگر هم می شوند. رسم مقاله و کتاب نویسی در غرب این است اگر حتی نکته ای شفاهی کسی به شما گفت این وظیفه شماست که آن را در نوشته خود با ذکر منبع نقل کنید، چه برسد به نوشته های چاپ شده قبلی. در غیر این صورت از کجا می توان فهمید که شما چه مساهمتی در روند پژوهشی خاصی داشته اید؟ این نکته ای است که معمولاً ما در ایران از آن غافلیم و تنها با آموزش درست در زمینه شیوه های تدوین و انتشار پژوهش های دانشگاهی است که می توانیم با آن خو بگیریم. یادکرد و ارائه لیستی از تحقیقات مشابه پیشین بخشی مهم و اساسی برای هر پژوهش تازه است، به ویژه اگر مقاله در فورم مقاله ای آکادمیک عرضه می شود.