رساله الدليل الصغير که اخيرا توسط آقای جمال الشامي و به نام قاسم رسي منتشر شده از او نيست. نسخه اين متن در مجموع قاسم رسي، موجود در کتابخانه دولتی برلين به شماره گلازر، ۱۰۱ موجود است؛ مجموعه ای که کتابت برخی رسائل آن از سال ۵۴۴ ق است. با وجود اينکه در اين نسخه اين رساله به قاسم رسي نسبت داده شده اما شيوه نويسنده آشکارا با شيوه و آرای کلامی قاسم رسي در ديگر آثار اصيلش و از جمله الدليل الکبير متفاوت است. در واقع نويسنده اين رساله گرچه با آرای قاسم آشنا بوده اما کتاب را بيشتر تحت تأثير نظام فکری معتزله نوشته و از شيوه و انديشه قاسم رسي فاصله گرفته است. يک الدليل الصغير ديگر هم در مجموع های قاسم رسي به او نسبت داده می شود که متنش با متن موجود در مجموعه برلين متفاوت است و دست کم بر اساس يک نسخه آمبروزيانا از آن نامش کتاب التوحيد است (اين يکی در مجموع قاسم در سال های اخير منتشر شده).

آبراهاموف که الدليل الکبير قاسم را منتشر کرده اين الدليل الصغير موجود در کتابخانه دولتی برلين را اصيل می داند. اما حق با مادلونگ است که آن را منحول خوانده است. از آنجا که المتوکل احمد بن سليمان در حقائق المعرفة اين الدليل الصغير را به قاسم نسبت داده و نيز به دليل وجود آن در نسخه برلين (که تاريخ ۵۴۴ ق) دارد بايد گفت ساخت و پرداخت اين متن دست کم تا اوائل سده ششم قمری قابل پيگيری است. اين متن را احتمالا با هدف يکسان سازی عقايد قاسم با عقايد زيديان متأثر از معتزله در يمن بر ساخته اند.


اين را هم اضافه کنم که در شرح حال قاسم رسي در کتاب الافاده هارونی، تنها از کتاب الدليل بدون قيد کبير و صغير ياد شده (ص ۷۵) که خود نشان می دهد در زمان ابو طالب هاروني (در اول قرن پنجم) تنها يک کتاب الدليل وجود داشته و نه دو عدد. توصيفات هارونی از کتاب آشکارا به الدليل الکبير اشاره دارد.