آرشیو
آمار بازدید
بازدیدکنندگان تا کنون : ۱٫۹۷۹٫۶۶۹ نفر
بازدیدکنندگان امروز : ۷۸۲ نفر
تعداد یادداشت ها : ۲٫۰۸۴
بازدید از این یادداشت : ۶۲

پر بازدیدترین یادداشت ها :


آقای مادلونگ در مقدمه مجموعه رسائل عبد الله بن يزيد فزاري بخشی از کتاب الرد علی المجسمة تأليف او را با تعبير "evidently" رديه ای بر هشام بن الحکم فرض کرده. در خود اين متن اشاره ای به هشام نشده و حتی به "رافضه" يا "سبئيه" نيز که معمولا در آثارش ياد می کند اينجا اشاره ای ديده نمی شود. با اين وصف در بخشی از کتاب، فزاري عقايد معتقدان به بداء را به تفصيل نقل و رد می کند. اين شايد کهنترين و مهمترين سند درباره نحوه تلقی مخالفان با عقيده بداء شيعی در ادبيات کلامی اسلامی باشد. برای هر پژوهشی درباره عقايد هشام بن الحکم و يا عقيده بداء شيعی تحليل محتوای کتاب الرد علی المجسمه فزاري ضروری است. با توجه به اينکه فزاري يادی از هشام در اينجا نمی کند اثبات اينکه واقعا مقصود او از مجسمه حتما هشام باشد با آن قطعيتی که آقای مادلونگ با آن برخورد کرده ثابت نيست. خاصه که در ساير رسائل خود فزاري گاهی مخالفان متأثر از معتزله خود مانند عيسی بن عمير را متأثر از "رافضه" می داند. در مجموع به نظر نمی رسد که فزاري شيعه اماميه معاصر خود را مشبهی فرض کرده باشد. مگر اينکه مضامين اين رديه را صرفا نوعی نگاهی جدلی و از باب "الزام" به آرای کلامی هشام بدانيم.

در منابع کهن گفته شده که هشام بن الحکم قبل از پيوستن به امام صادق (ع) بر مذهب جهمی بود. مذهب جهمی مذهبی تنزيهی در مسائل توحيد بوده. تمام آنچه درباره گرايش تشبيهی هشام گفته اند را صرفا بايد در چارچوب اتهامات و يا "الزامات" کلامی دانست. تحول از مذهب تشبيهی به تنزيهی منطقی است. اما تغيير از مذهب تنزيهی (جهمی) به تشبيهی از هيچ منطقی درون کلامی تبعيت نمی کند. هشام در واقع در مسئله امامت و حجيت تغيير مذهب داد و به مکتب امام صادق (ع) پيوست نه اينکه از مذهب تنزيهی جهمی به گرايشی تشبيهی تغيير مذهب داده باشد.
سه شنبه ۱۲ مهر ۱۴۰۱ ساعت ۱:۳۹
نظرات



نمایش ایمیل به مخاطبین





نمایش نظر در سایت