در کتاب های رجالی شيعی دوران بعد از علامه و به ويژه آنچه بعد از استقرار مکتب اصولی وحيد بهبهانی نوشته شده رسم بر اين است که بحث هایی تفصيلی درباره توثيق و ضعف راويان و در غالب موارد بیشتر متکی بر بحث های اجتهادی و گردآوری قرائن و بحث در تعارض اخبار توثيق و مدح و تضعيف بخش عمده این کتاب ها را اشغال کند. البته کتاب هایی مانند قاموس الرجال هم هست که به جنبه های تاریخی و اتکای بر مستندات عینی بیشتر عنایت دارند. معجم رجال الحديث هم گرچه به بحث توثيقات و تضعيفات توجه دارد اما در عين حال همچون جامع الرواة اردبيلي اين کتاب برای طبقات روات و تمييز مشترکات و تمييز اسانيد و اسامی مشايخ و روات هر راوی بسيار مفيد است؛ کما اينکه اشکالات اسناد را هم در کتب اربعه روشن می کند. بخش زيادی از بحث های کتاب های رجالی متأخر در موضوع توثيق و تضعيف روات متکی بر استحسانات و ديدگاه هایی است که از نقطه نظر تاريخی و مستندات ايرادهای اساسی دارد. امروزه با توجه به دستياب بودن آسان منابع تاريخی و امکان آشنایی دقيقتر با تاريخ تحول فقه و حديث و کلام و عقايد شيعی و ملل و نحل از يک سو و امکان شناخت دقيقتر احوال رجال و طبقات روات حديث و با تکيه بر منابع متنوع حديثی و رجالی سني و شيعی عملا بخش اعظم کتاب های پر برگ رجالی متأخر از حيز انتفاع افتاده اند و در برابر دقتی که بر اساس بهره وری از برنامه های رایانه ای مانند نور الدرایه به دست می آيد عملا حرفی برای گفتن ندارند و در بسياری از موارد استحساناتی غير مستند جلوه می کنند. اين را هر کس با کتاب ها و بحث های رجالی مأنوس باشد می فهمد. برای بحث های دقيق رجالی و توثيق و تضعيف روات و ارزيابی احاديث کتاب های حديثی بيش از هر چيز بايد با تاريخ تشيع و با تاريخ تحول علوم و اعتقادات و تحول نگارش حديث آشنا باشيم. بدون اين آشنایی ها باز به دامن بحث های درازدامن و بی فايده شماری از کتاب های رجالی می افتيم.