آرشیو
آمار بازدید
بازدیدکنندگان تا کنون : ۱٫۹۶۷٫۴۲۷ نفر
بازدیدکنندگان امروز : ۰ نفر
تعداد یادداشت ها : ۲٫۰۸۴
بازدید از این یادداشت : ۱۱۷

پر بازدیدترین یادداشت ها :


زیدیه دست کم از اوائل سده سوم سخن از اجماع اهل بیت را به میان آوردند، چه در فقهیات و چه در اعتقادیات. از دوران قاسم رسی و احمد بن عیسی و سایر علمای اهل بیت متعلق به سنت های زیدی کوفه و حجاز. بعدها مبانی حجیت اجماع اهل بیت را کسانی مانند ابوطالب هارونی در آثار اصولی به بجث گذاردند. ادعای اجماع اهل بیت از سوی فقیهان زیدی دوره آغازین شکل گیری فقه زیدی در کوفه در حالی در اوائل سده سوم قمری شکل گرفت که فقه امامی و جعفری هم در همان زمان به تدریج در کوفه و اندکی بعد در قم در حال تدوین بود. وقتی الهادی الی الحق الاحکام خود را اواخر سده سوم می نوشت فقه امامی در قم و بغداد کم و بیش اصول اولیه آن در اختیار بود. با این وصف در تمام این دوران زیدیه در مباحث فقهی اجماع اهل بیت را در نظر می گرفتند. در این اجماع طبعا آنها نظر به روایات امام محمد الباقر (ع) و تا اندازه ای امام جعفر الصادق (و حتی بعضا امام موسی الکاظم) داشته اند. منتهی طبعا با توجه به سنت هایی که خودشان از روایات این سه امام و آبای آنان داشته اند. زیدیه کوفه در اوائل سده سوم (و قاسم در مدینه) بی تردید با سنت های امامی نقل از امامان باقر و صادق (ع) هم آشنا بودند. اما اینکه با این وجود در برخی مسائل فقهی خلاف فقه امامیه و یا دست کم آنچه بعدها به فقه امامیه منسوب بوده ادعای اجماع اهل بیت شده خوب پرسش برانگیز است. با این وجود مهم این است که گاهی آنان به اختلافات فقهی امامیه اشاراتی دارند، معمولا تحت عنوان روافض. این خود نکته مهمی است. یعنی دست کم در اوائل سده سوم قمری به وجود مجموعه ای تحت عنوان فقه امامیه در منابع خارجی گواهی شده است.

وقتی شریف مرتضی نظریه اجماع امامیه را تدوین کرد نظرش تنها به اجماع طائفه بود و نه اجماع اهل بیت و آن را هم تنها در مقام کشف از قول معصوم و اطمینان از دخول قول او حجت می دانست. با این وصف در ناصریات در مقام بحث و بررسی فقه ناصر اطروش گاهی هم به فقه اهل بیت به عنوان جامعتر از فقه امامیه استناد می کند. فقه امامیه را نمی توان بدون درک درستی از فقه زیدی به ویژه فقه کوفی زیدیه شناخت. به ویژه که کوفه منبع اصلی فقه امامیه در سده های دوم و سوم قمری بوده.

قدم نخست در این راه گردآوری همه مواردی است که در آثار زیدیه در مورد آن ادعای اجماع اهل بیت شده و مقایسه آنهاست با فتاوی امامان شیعه. برای تاریخنگاری فقه امامی این کار از ضرورت های اصلی است.
يكشنبه ۱۱ آذر ۱۳۹۷ ساعت ۸:۱۸
نظرات



نمایش ایمیل به مخاطبین





نمایش نظر در سایت