شماری از نسخه هايی که در فهرست آلوارت نامشان در فصول و بخشهای مختلف آن ذکر شده را از نزديک بررسی کرده ام. نسخه های کتابخانه دولتی برلين معمولاً بر اساس مجموعه های مختلفی که در آنجا موجود است شماره بندی شده و در فهرست هم ذکر شده اند. در آنچه در پی می آيد گاه سهواً نام مجموعه ذکر نشده اما با مراجعه به فهرست می توان شماره دقيق نسخه را پيدا کرد. اين نسخه ها را تماماً از نزديک بررسی کرده و يادداشتهايی را از آنها گردآورده ام. در مجموعه مقالات حاضر تنها به بخشی از اين يادداشتها و يا نسخه ها می پردازم. اطلاعات ما بقی نسخه ها را اميدوارم در نوعی ديگر از مقالات عرضه کنم.
1- ش 364 : مجموعه ای شامل کشاف زمخشري؛ ناقص و تعليقه ای شرح گونه بر ابن الحاجب، باز ناقص و نيز نهج البلاغة، ناقص. نسخه متأخر و کم اهميت.
2- ش 585: نسخه ناقص الأول کشاف زمخشري؛ قطعه پايانی کتاب. کهنه سال. نسخه ای بر اساس نسخه "منتسخة من الأصل". کتابت نسخه حاضر: "ضحوة يوم الأحد غرة شهر الله الحرام المحرم لسنة احدی وخمسين وثمانمائة".
3- ش 47 : البرهان در تفسير قرآن (گاه با عنوان البرهان في علوم القرآن) از الشيخ أبو الحسن علي بن ابراهيم الحوفي (د. 430 ق)؛ در برگ 1124 ب: تمّ الجزء الخامس عشر من کتاب البرهان تصنيف الشيخ أبي الحسن علي بن ابراهيم الحوفي من قسمة ثلاثين جزأً بعون الله، يتلوه ان شاء الله في السادس عشر ...//
فرغ من نسخه لأربع خلون من جمادي الآخرة سنة سبعين وخمسمائة
تفسيری است مانند تهذيب جشمي تقسيم بندی شده. اين کتاب با اينکه در برخی از دانشگاهها به صورت پايان نامه تحصيلی تصحيح شده اما گويا تاکنون به چاپ نرسيده است.
4- ش 401 : جلد اول کشاف، محشّی و در پايان اين نسخه ناقص چند برگ کشاف بسيار کهنه ديده می شود. اين نسخه یمنی نیست.
5- ش 376 : جلد سوم کشاف زمخشري، نسخه بسیار کهنه. اما متأسفانه آخر آن نو نويس شده و لذا تاريخ ندارد.
6- ش 368 : مجموعه ارزشمند حکمی و فلسفی: بر برگ آغازين آن نام رساله های اين مجموعه آمده: رسالة في بيان نفس الأمر محقق طوسي. شرح آن از العلامة کشي. رسالة في حقيقة العلم ومباحثه. رسالة للشيخ الرئيس جواباً عما کتب اليه. رسالة في بقاء النفس للمحقق الطوسي. رسالة کتبها المحقق الطوسي في جواب مسألة سئل عنها. فائدة في أنّ الموت ضروري للمحقق الطوسي. فائدة له أيضاً في أنّ العلة التامة لا تنفکّ عن معلولها. رسالة في النفس الناطقة للشيخ الرئيس. کتاب مشتمل علی أحوال النفس الإنساني للشيخ الرئيس أيضاً. کتاب المعاد للشيخ الرئيس أيضاً. رسالة في الأخلاق للشيخ أيضاً. الأجوبة عن المسائل العشرة التي أجاب بها عنها الشيخ. رسالة العرش همو. رسالة الفصوص للمعلم الثاني. الرسالة المسماة بالفيض الالهي للشيخ الرئيس. رسالة في الصلاة للشيخ الرئيس. رسالة له أيضاً في تفسير سورة الاخلاص. رسالة له أيضاً في تفسير المعوذتين. سؤال سأله الشيخ أبو سعيد أبو الخير عن الشيخ الرئيس. رسالة کتبها الشيخ الرئيس جواباً عمّا سأله أبو منصور الحسين بن محمد بن عمر بن زيلة. رسالة الحدود للشيخ أيضاً. مقالة في أغراض ما بعد الطبيعة للحکيم الفاضل أبي نصر الفارابي. مقالة في العقل للحکيم المذکور. من تعليقات الحکيم المذکور. شرح المحقق الطوسي. رسالة الکاتبي المتعلّقة باثبات الواجب وجواب الکاتبي. ما کتب الإمام العالم نجم الدين الکاتبي إلی المحقق الطوسي. ما کتب السيد رکن الدين الاسترابادي إلی المحقق الطوسي وما أجاب هو عنه. ما کتبه الإمام علي بن موسی الرضا حينما جعله المأمون ولي العهد وصورة ما کتبه المأمون وصورة شهادة بشر بن المعتمر وشهادة فضل بن سهل الوزير هذا کتاب کتبه عبد الله بن هارون الرشيد.
رساله شرح کشي در برگ 12 ب پايان می گيرد: فلنختم الرسالة؛ در دارالسلطنة هرات.
در مورد متن ولايتعهدی با شهادت عده ای مانند بشر بن المعتمر، در پايان آن آمده: قابلته بالکتاب الذي کتبته منه بخط عبد الله بن هارون بن المهدي بن المنصور... وذلک في بعض شهور سنة أربع وثمانين وخمسمائة .. هکذا في المنقول عنه.
7- ش 252 : مجموعه شامل: کتاب روضة الناظر وجنّة المناظر في القرائات والوقوفات ومعرفة الأحزاب ... از "مؤفق الدين ابو العباس أحمد بن يوسف بن الحسن بن رافع بن الحسين بن سودان الکواشيّ غفر الله له في کتابه الموسوم بتبصرة المتذکر وتذکرة المتبصّر في تفسير الکتاب العزيز..."؛ نسخه کهن زيبا . کتابت منتصف شوال 669 ق. معارضه شده. بعد از آن: کتاب متشابه القرآن ما فيه حرف واحد وما فيه حرفين وأکثر إلی خمسة عشر حرفاً از 53 الف به بعد. در برگ 70 ب: پایان کتاب در 20 شوال 669 ق. بعد از آن: عدد احزاب القرآن .... کتابت شوال 669 . بعد : هداية المرتاب وغاية الحفاظ والطلاب في تبيين متشابه الکتاب، نظم سخاوی و اجازه ای بر روی اين برگ (برگ 77 الف ) است.
8- ش 186: در برگ آغازين، إسناد خطی است به ابن مُقله. مجموعه خود شامل کتاب کوچکی است از "الشيخ الإمام العالم العلامة أبو بکر محمد بن الحسين الطبري المعروف بالناصحي الزاهد" درباره خلق قرآن. نويسنده از موضع اشعري و به شيوه متکلمانه دفاع می کند. کتابت نسخه 673 ق. بعد از آن باز رساله کوتاهی است از نويسنده ای ديگر اما مجهول در همين موضوع؛ باز با طريقه اشعريان. اين نويسنده دوم شاگرد "الشيخ ابو الحسن بن أبي بکر الاسفرايني" بوده. نسخه کهنه است و اشارات تاريخی بر روی برگهای آغاز و انجام آن ديده می شود.
9- ش 43 : جزء اول کشاف. نسخه تاريخ ندارد اما نسخه خوبی است.
10- ش 856 : ج 2 کشاف زمخشري؛ نسخه يمنی است. کتابت 10 شوال 1061 ق. جلد آخر کشاف است.
11- ش 879: جلد اول کشاف زمخشري. نسخه بسيار کهنه کشاف است. متأسفانه آخرش نو نويس شده و تاريخ معلوم نيست. اما بسيار نسخه نفيسی است. نسخه يمنی نيست.
12- ش 598: الرسائل الزينية في مذهب الحنفية تأليف زين بن نجيم الحنفي و نيز مجموعه ای از رسائل متأخر حنفی و از جمله از ابن کمال پاشا.
13- ش 156: کشاف زمخشري؛ نسخه غير يمنی. تا سوره کهف. 10 محرم 840 ق.
14- ش 752: مجموعه رسائل و کتب حنبليان و به ويژه از نجم الدين سليمان بن عبد القوي طوفي (د. 716 ق)، دانشمند برجسته و معروف حنبلی: در روی برگ اول فهرست رسائل مجموعه آمده به اين شرح: قدوة المهتدين إلی مقاصد الدين. تفسير سورة ق. بيان ما وقع من القرآن من التعداد(؟ الأعداد درست آن است). تفسير سورة القيامة. تفسير سورة عمّ. الرد علی الزنادقة والجهمية. نهاية السؤل في علم الأصول. المشرع الأصفی في اختصار المستصفی. منازل السائرين للعلامة الهروي. العلل التي تدخل مقامات المريدين. ايضاح البيان عن معنی أم القرآن. شرح قوله عليه السلام اللهم صل علی محمد وعلی آل محمد کما صلّيت علی ابراهيم وعلی آل ابراهيم.تعليم الأنام بتعبير المنام. لطف الله بالعباد في الهداية والارشاد. تخميس البردة لابن الصائغ. اعلام الموقعين عن ربّ العالمين. ايقاع العقود المحرمة. اعتبار النية في النکاح. مسائل جليلة (؟) للعلامة ؟؟. قاعدة لبعض المتأخرين تتعلق بالمعدوم. کتاب حلّال العُقد في بيان احکام المعتقد (در اين رساله، طوفي رد بر معتزله هم دارد تا برگ 34 الف). نسخه کهنه سال. طوفي به گرايشات کلامی و نيز گاه شيعی خود معروف است و تاکنون تعدادی از آثار ارزشمندش به چاپ رسيده اما در اين مجموعه رساله هايی هست که تاکنون مورد توجه قرار نگرفته است.

15- ش 182 : مجموعه ای متأخر از رسائل حکمی و کلامی و از جمله رسالة العلم محقق طوسي و نيز از دواني که بايد مورد بررسی بيشتر قرار گيرد.
16- ش 432: کشاف زمخشري. ناقص الأول. کتابت شعبان 536 ق. نسخه بسيار ارزشمند. از سوره نجم به بعد.
17- ش 431: نيمه دوم کشاف زمخشري؛ کتابت فضل الله بن عمر بن محمد العسکري "بمدينة السلام في رباط الخلاطية عمرها الله تعالی في شهور سنة سبعمائة".
18- ش 312: مجموعه ای متأخر و از جمله شامل کتاب الإعتماد تأليف ابو اسماعيل موسی بن الحسين المصري در حروف المشکلة در قرآن.
19- ش 1273 : جلد دوم کشاف. کهنه سال. از سوره اعراف تا کهف.
20- ش 158: السفر السادس از کشاف زمخشري: "السفر السادس من الکشف عن حقائق التنزيل وعيون الأقاويل في وجوه التأويل". نسخه کهنسال است؛ کتابت محمد بن عمر بن عبد الله اليمني ابن الخرّان. اما نسخه يمنی نيست و گويا در مغرب کتابت شده.
21- ش 157: اين يکی "السفر الخامس" همان نسخه قبلی است. متأسفانه مانند قبلی تاريخ ندارد اما همانند آن است.
22- ش 427: بخش اول کشاف زمخشري. کتابت احمد بن الامام الرباني حميد الملة والدين الحجيدي (؟) در "يوم الأحد الثالث عشر من شهر الله المبارک رمضان سنة تسع وتسعين وسبعمائة". حواشی دارد.