محمد بن محمد بن محمود الحافظي البخاري، معروف به خواجه محمد پارسا (د. 822 ق)، دانشمند و صوفی بزرگ و از مشايخ نقشبندي چنانکه می دانيم تفاسيری بر پاره ای از سوره های قرآنی به زبان فارسی نگاشته بوده است؛ از آن جمله مجموعه ای نسبتاً بلند و بسيار ارزشمند در تفسير به زبان فارسی و آميخته به عربی دارد از سوره‌های قدر ، بَیّنه ، زلزال ، عادیات ، قارِعَة ، تکاثر ، عصر و هُمَزَه. اين کتاب تا آنجا که می دانم تاکنون به چاپ نرسيده است. تفسير صبغه ای عرفانی دارد و البته از مطالب عام تفسيری و نقل اقوال و احاديث خالی نيست. نسخه ای از اين تفسير را به تازگی در ترکيه ديده ام به خط و رقم عبد الرحمان جامي، شاعر و صوفی بلند قدر ايرانی که می دانيم خود از نقشبنديان بوده و محضر خواجه محمد پارسا را درک کرده بوده است. نسخه با خطی خوش و زيبا که جامي بدان شناخته بوده کتابت و استنساخ شده و خوشبختانه کامل است و حواشی متعدد هم در حاشيه برگها به خط خود جامي بر آن ديده می شود.
در پايان نسخه در برگ 288 ب، رقم جامي چنين است: "وقع الفراغ من کتابة هذا التفسير الذي أفاده قدوة زمانه خواجه محمد پارسا البخاري قدّس الله سرّه علی يد العبد الأفقر الأحقر عبد الرحمان بن أحمد الجامي بمحروسة هراة يوم الأحد الرابع من ربيع الأول سنة ثمان وأربعين وثمانمائة اللهم اغفر لجميع المؤمنين والمؤمنات وصلّ علی النبيّ وآله الطيبين آمين"
نويسنده اين سطور عکسی از اين نسخه را فراهم کرده است. اگر ناشری متمايل باشد، بسيار شايسته است اين نسخه عيناً به صورت چاپ نسخه برگردان منتشر شود و نيز خود تفسير با تصحيحی شايسته در اختيار قرار گيرد.