در بررسي نسخه های مختلف آثار شريف مرتضی با رساله ها و گفتارهايی از او بر می خوريم که با وجود اهميت آنها تاکنون مورد اعتنا قرار نگرفته و در لا به لای نسخه های خطی مجموعه های مختلف پنهان مانده و توجه کسی را به خود جلب نکرده است. مجموعه ای از اين آثار را همراه چند اثر کلامی کوچک ديگر او که گرچه تاکنون چندين بار منتشر شده اند اما متأسفانه متنهای آنها به صورت انتقادی و بر اساس شيوه های علمی تصحيح نشده اند انتخاب کرده ام که همينک از سوی نويسنده اين سطور در دست آماده سازی است. در اين کار البته تصحيح دو کتاب الملخص في علم الأصول و الذخيرة را گرچه هنوز نيازمند تصحيحی انتقادی اند در نظر نگرفته ام و البته شرح بخش کلامی جمل العلم والعمل را نيز که چند سالی پيش منتشر شد به دليل اينکه هم انتشار يافته و هم اثر مستقيم شريف مرتضی نيست، در اين مجموعه قرار نداده ام. در اين مجموعه تنها به طور خاص به مجموعه اجوبه مسائل شريف مرتضی پرداخته ام و از آنجا که مقصود من ارائه کتابی در برگيرنده متنهای شريف مرتضی در زمينه مسائل دقيق علم کلام و فلسفه طبيعی کلام است، آنچه به مباحث امامت و يا مسائل متعلق به قرآن (مانند کتاب الموضح عن جهة اعجاز القرآن او که آن را سالها پيش در آستان قدس يافتم و بعداً هم به چاپ رسيد) و يا اصول فقه مربوط است را در نظر نداشته ام. بدين ترتيب از ميان چندين اجوبه مسائل او که يا به شکلی کامل و يا ناقص در اختيار است، آنهايی را انتخاب کرده ام که وجه غالب آنها بحث در مسائل دقيق کلامی است. انگيزه من در اين کار اين بوده است تا آنچه از شريف مرتضی در زمينه کلام بهشمي در اختيار است (افزون بر دو کتاب اصلی او؛ يعنی الملخص و الذخيرة) يکجا در معرض داوری محققان علم کلام معتزلی و به صورت مستقل قرار گيرد تا زمينه ای باشد برای تحليل محتوايی آن و مقايسه با ديگر آثار کلامی معتزلی به ويژه آنچه از قاضي عبد الجبار همداني و شاگردان مکتب وي در کلام بهشمي در اختيار است. در مقدمه اين کار تحليلی از مبانی کلامی شريف مرتضی و نيز بررسی دقيق کتابشناختی آثار کلامی او در کليه موضوعات وابسته در مقدمه قرار گرفته است. فهرست رسائل و آثاری که در اين مجموعه همينک در دست آماده سازی است، از اين قرار است:
۱- اجوبة المسائل السلارية که جز چند قسمت آن تاکنون منتشر نشده و از مهمترين آثار کلامی شريف مرتضی در مسائل دقيق کلام است.
۲- اجوبة المسائل الطرابلسيات الأولی که تاکنون مورد توجه قرار نگرفته و منتشر نشده، جز چند مسئله کوتاه آن که در ضمن آثار پراکنده و يا امالي او منتشر شده است. اين اثر از مهمترين آثار شريف مرتضی است و همينک نويسنده اين سطور تحليلی تفصيلی درباره آن در دست تهيه دارد.
۳- تجديد چاپ و تصحيح آنچه به عنوان المسائل المصريات موجود است
۴- نقد شريف مرتضی بر بحث اعراض ابو رشيد نيشابوري
۵- تعدادی از مسئله های پراکنده شريف مرتضی در مسائل دقيق کلامی که در تعدادی از نسخه های خطی يا مجتمعاً و يا به صورت پراکنده در اختيار است و ريشه آنها دقيقاً روشن نيست و از مجموعه های اجوبه مسائل او که همينک اصل آنها در ميان نيست اقتباس شده است.
۶- مجموعه ای برگزيده از الحدود و الحقائق او بر اساس دو منبع متفاوت.