پيشتر در اين سايت و در کتاب بررسيهای تاريخی نسخه اعتقاد نامه ای شيعی را معرفی کرديم که حدود سال 490 ق نوشته شده بود. آن زمان من تنها عکسی ناقص از مجموعه ای که شامل اين اعتقادنامه بود و در کتابخانه کوپريلی نگهداری می شود را در اختيار داشتم (کوپريلی؛ فاضل احمد پاشا، ش 1589؛ نک: فهرست کوپريلی، 2/ 262). بعداً در استانبول اصل نسخه را ديدم و نکته مهمی بر نويسنده اين سطور مکشوف شد. در سرتاسر نسخه اين اعتقاد نامه که تصحيح آنرا نيز سامان داده ام و بايد جايی آنرا منتشر کنم، چيزی درباره هويت و نام کتاب و نويسنده اش نيامده و آنچنانکه پيشتر در آن يادداشت مطرح کرده بودم تنها از آنچه درباره طول زمان غيبت امام عصر مطرح می کند، پيداست در حدود 490 ق نوشته شده است. اما نکته جالبی که با بررسی خود نسخه بدان دست يافتم اين است که در آغاز مجموعه ای که اين کتاب هم در آن موجود است و خود مجموعه ای است مشتمل بر کتابهای ريز و درشت متعدد، در متن اصلی نسخه و در حاشيه و شامل همه جور کتاب در موضوعات مختلف و از آن جمله در فلسفه و تصوف و علوم ديگر (برای آشنايی با اين مجموعه ارزشمند، نک: فهرست کوپريلی، 2/ 254 تا 277)، نام رساله ها و محتويات مجموعه ذکر شده که اگر ديگر رساله ها و مطالب اين مجموعه را کنار بگذاريم به نامی بر می خوريم با عنوان عيون الأدلة. ششن نويسنده فهرست، بی دليل تکه دومی نيز به اين عنوان افزوده بدين صورت: "وايضاح الملة في الدفاع عن رسول الله تجاه أهل الکتاب" و نويسنده آنرا به غلط ابن الخلال می داند که در آن مقاله گفتيم اين اعتقاد نامه ربطی به او ندارد. در واقع در اين مجموعه، ابوالفرج بن سعد بن ابی الفرج بن محمد بن علي بن يوسف "المعروف بابن الخلال" نويسنده متن شيعی ديگری است با عنوان: شفاء الصدور وراحة المسرور وايضاح الحجة لمن ظلّ (کذا: ضلّ) عن المحجة که ربطی به متن ما ندارد و شامل احاديث فضائل و حکومات حضرت امير و نيز اعتقاديات و قصيده عونيه و از اين دست مسائل است( لازم به توضيح است که عيون الأدلة وايضاح الملة کتابی است در خلافيات از ابو الحسن علي بن أحمد، ابن القصار البغدادي که ربطی به متن ما ندارد). در ادبيات شيعی تنها کتابی که با عنوان عيون الأدلة مذکور و مناسب مقام است، از فقيه و متکلمی امامی مذهب است از ميان شاگردان ابن برّاج طرابلسي (و جانشين او در مقام تدريس) به نام قاضي ابو الفضل اسعد بن أحمد بن أبي روح الطرابلسي، که من در دائرة المعارف بزرگ اسلامی مقاله ای درباره او نوشته ام. متن کتاب ما به متکلمی همطراز اسعد بن أحمد الطرابلسي همخوانی دارد و به احتمال بسيار زياد آنچه ما همينک در اختيار داريم نسخه ای است از کتاب عيون الأدله او. البته در منابع عيون الأدلة او را با توضيحی تکميلی معرفی کرده اند: "عيون الأدلة في معرفة الله". اين توضيح شايد تنها ناظر به بخش توحيد اين اعتقاد نامه باشد. به هر حال آنچه مهم است اين است که دقيقاً دوران اسعد بن أحمد الطرابلسي با زمانه و عصر نويسنده نسخه ما هماهنگ است. در اجازه کبيره علامه حلي سندی به اين کتاب داده شده البته با تحريفاتی در نام نويسنده آن:
بحار الأنوار، ج 104 - ص 128 - 129
ومن ذلك جميع ما رواه أبو علي بن خشرم ، عن أبي الحسين مسعود بن علي ابن يحيى البغدادي المعروف بالنبطي كتاب عيون الأدلة إلى معرفة الله عن الشيخ أبي الفضل سعيد (کذا) بن أحمد الصيداوي المصنف

متن تحقيق شده آنرا در آينده نزديک منتشر خواهيم کرد؛ انشاء الله.