ابراهيم بن محمد بن سعيد بن هلال الثقفي ( درگذشته 283 ق ) كه اصلا كوفي بود ، ولي به اصفهان آمد و همانجا سكني گزيد . گفته شده كه عده اي از علماي قم مانند احمد البرقي براي ديدارش به اصفهان رفتند و از او خواستند كه در قم اقامت كند ، ولي او دعوت آنان را نپذيرفت نجاشي به نقل از منبع نامعلومي مي نويسد كه علت بيرون آمدن او از كوفه اين بوده كه او كتاب المعرفه را نوشت و در آن به مناقب و مثالب صحابه پرداخت و چون كوفيان كتاب را بسيار خطرناك ديدند و خوف آن بود كه مخالفان تشيع را خوش نيايد ، از او خواستند كه كتاب را منتشر نكند ( در حقيقت آن را از صورت مسوده به صورت كتابي كه بر ديگران عرضه – قرائت يا سماع و ...- گردد ، تبديل نكند : بأن يتركه ولايخرجه ) اما برعکس قسم ياد كرد كه كتاب را جز در اصفهان كه (در آن زمان) دورترين شهرها به تشيع بود ، روايت نكند و به همين دليل به اصفهان رفت و كتاب را در اصفهان روايت كرد و همانجا نيز سكنی گزيد . البته او پيش از آنكه امامي شود ، زيدي بوده است . از اين داستان برمي آيد كه او تحصيلاتش را در كوفه گذرانده بوده و در سن استادي و تاليف به اصفهان آمد . كتابهاي او بيشتر در تاريخ و سيره است و بسياري از آنها به موضوعات مورد علاقه شيعه و از جمله تاريخ و سيره امام علي و اهل بيت مربوط مي شود . او از اخباريان شيعي بوده ولي در عين حال به موضوعات ديگري چون بحث امامت و فضايل اهل بيت علاقمند بوده است . از جمله كتابهاي قابل اهميت او كه در ليست آثارش آمده است ، جدا از كتاب المعرفة ، كتاب الوصية و نيز كتاب الدلائل است كه كاملا صبغه شيعي دارند .در عين حال ابراهيم ثقفي مولف چند كتاب در فقه هم بوده كه نجاشي از آنها نام برده است ( نجاشي ، 16-18/19 ) .