شايد بتوان به يک تعبير محمد بن عبد الجبّار بن الحسن النفّري را شوريده ترين و شيداترين شخصیت در سنت/ سنت های عرفانی تاريخ تمدن اسلامی خواند. سخت است توصيف حالی که او در هنگام نوشتن و القای سخنانش و کلمات نابش در مواقف و مخاطبات و آثار ديگرش در وجود خود احساس می کرده و اين همه مانا نتايج تجربه گفت و شنودهای عرفانی اش و "لحظه" های مکاشفه هايش بوده است. شگفتا که درباره او تقريبا هيچ نمی دانيم. تنها می دانيم که در نيمه سده چهارم و ظاهرا در عراق می زيسته است. از خود کتاب گرايش های مذهبی او معلوم نيست؛ گو اينکه احتمالا به دليل اقامت در نيل عراق و همچنين برخی قرائن ديگر از شيعيان بوده است. در نوشته هايش و "مخاطبات" اش و "مواقفش"، همگی اثر روح حلاجی مشهود است. مواقف او را عفيف الدين تلمساني شرح کرده و آثارش بدين ترتيب در سنت محی الدين شهرتی دارد اما سبک بيانی و عرفانی او به کلی با شيخ اکبر متفاوت است. تلمساني خود البته به گرايشات نصيری متهم بود. صاحب اين قلم را اين گمان هست که النفّري خود ارتباطی با نصيريان عراق و سنت عرفانی آنان داشته؛ گرچه چنانکه گفتم بايد او را در اصل در شمار حلاجيان عراق (و نه خراسان که آنان سنتی متفاوت را در تصوف خراسانی نمايندگی می کردند) قلم برد.