امروز خبر رسيد که استاد و فيلسوف مصری حسن حنفی دار فانی را وداع گفت. من از نيمه دهه نود ميلادی آثارش را دنبال می کردم و تعدادی از کتاب های او را آن سال ها می خواندم. از جمله من العقيدة الی الثورة در چندين مجلد که در واقع يکی از مهمترين پروژه های او برای بازخوانی ميراث کلامی و فلسفی و فکری اسلام است. و ديگری موسوعه التراث والتجديد. گفتگوها و مناظرات فکری او با محمد عابد الجابري با عنوان حوار المشرق و المغرب را هم همان سال ها خواندم. کتاب ديگری که از او خواندم مقدمة في علم الاستغراب بود. حنفی را زمانی که در بيروت با آثارش آشنا شدم هيچ گاه نديدم با اينکه ظاهرا آن سال ها گاهی بيروت می آمد. در نمايشگاه های کتاب سوريه و لبنان معمولا از طريق المرکز الثقافي العربي آثارش را می شد تهيه کرد. اين ناشر دست کم آن سال ها شايد يکی از پر کارترين و مهمترين ناشران انديشه معاصر عرب بود. بعدها در پاريس يکبار با استاد حسن حنفی ملاقات کردم و ساعتی با او گفتگو کردم و وقتی هم ميهمان يونسکو بود به مناسبت سخنرانی آقای خاتمی برای گفتگوی تمدن ها در يونسکو. حنفی با دکتر شريعتی از نزديک آشنا بود. اين آشنایی به سال های تحصيل در سوربون باز می گشت. حنفی با روشنفکران و متفکران معاصر ایران آشنایی داشت. در مجموع شناخت خوبی از ميراث کلامی و فلسفی اسلامی داشت گرچه تلاشش ارائه تفسيری بود از میراث فکری اسلامی که آن سال ها معروف بود به جریان "اليسار الاسلامی". يک وقتی مطلب مفصلی درباره تفکر او نوشتم که به طور محدود منتشر شد. روانش شاد.