آرشیو
آمار بازدید
بازدیدکنندگان تا کنون : ۲٫۰۳۵٫۵۵۰ نفر
بازدیدکنندگان امروز : ۱۴۹ نفر
تعداد یادداشت ها : ۲٫۰۸۵
بازدید از این یادداشت : ۱۱۸

پر بازدیدترین یادداشت ها :


اين رساله را مرحوم استاد حسين علی محفوظ سال ها پيش بر اساس نسخه منحصر به فردی که منسوب است به سال 364 ق و در پايان آن گواهی منسوب به صاحب بن عبّاد از سال 366 ق ديده می شود منتشر کرد. می دانيم که اصالت اين نسخه و اين تاريخ ها از سوی شادروان مجتبی مينوی مورد پرسش قرار گرفته و به باور او اين نسخه ساخته حدود هزار سال بعد از اين تاريخ ادعایی است. اما آيا انتساب خود متن کتاب به صاحب بن عبّاد هم قابل مناقشه است؟ شايد. از اين کتاب نه ياقوت حموی که سياهه نسبتا کاملی از آثار صاحب به دست داده سخنی به ميان آورده و نه ديگران. اما متن کتاب و نوع پردازش آن و ارجاعاتی که در آن به مشايخ معتزله رفته جای ترديدی باقی نمی گذارد که کتاب بايد تأليف همان حدود زمانی صاحب بن عباد در اواسط قرن چهارم باشد. از صاحب بن عبّاد آثار کلامی ديگری در اختيار داريم و در تعلق فکری او به معتزله و مکتب بهشمی البته ترديدی نيست. اما اينکه اين کتاب حقيقتا از صاحب بن عباد باشد کاملا ثابت نيست. با اين وصف ساختگی بودن اين نسخه که نظر شادروان مينوی است به معنی اين نيست که سازنده نسخه، متن کتاب را هم خود ساخته و پرداخته باشد. او حتما نسخه ای از اين کتاب در اختيار داشته و بر اساس آن نسخه حاضر را فراهم کرده.

از ميان آثار صاحب بن عبّاد و با وجود آنکه زيديان يمن طبعا می بايست به او و آثارش عنايت می داشتند جز ديوانش که نسخه آن در يمن موجود بوده گويا کتابی راه به يمن نيافته است. دليل آن را نمی دانيم. شايد زمانی که قاضي جعفر ابن عبدالسلام در سده ششم قمری برای تحصيل راهی ری شد و بعد آثاری را با خود به يمن آورد از کتاب های صاحب جز ديوان در ری موجود نبود. او خود بعدا شرحی بر قصيده ای از صاحب در مسائل اعتقادی نوشت که سال ها پيش منتشر شد.
يكشنبه ۴ مهر ۱۴۰۰ ساعت ۴:۳۵
نظرات



نمایش ایمیل به مخاطبین





نمایش نظر در سایت