برای فهم کلام اشعری بهترین پژوهش ها کارهای ریچارد فرانک است و دانیل ژیماره. اولی به زبان انگلیسی و دومی به زبان فرانسه. آقای ژیماره کتاب مطولی دارد در دکترین اشعری که متأسفانه تاکنون جز یک چند صفحه ای از آن به فارسی ترجمه نشده. او هم در کلام معتزلی کارهای درجه اول دارد و هم در کلام اشعری. باید کسی همت کند و مجموعه مقالات او را به فارسی ترجمه کند. او متخصص در ویرایش متن های کلامی هم هست. مدتی پیش یکی از مقالات او را دادم به یکی از همکاران تا ترجمه کند و اینک در شماره اخیر مجله ایرانشهر منتشر شده، درباره تعلیق مانکدیم. مقاله او درباره ارزاق هم در دست ترجمه است. او استاد مدرسه مطالعات کاربردی سوربن بود، همانجایی که من درس خواندم. اما آن زمان که من آنجا بودم او دیگر درسی نمی داد. البته من با او ارتباط داشتم و خدمت او می رسیدم و بهره علمی از او برده ام. لطف زیادی به من داشت و گاه نسخه های عکسی بسیار عزیز الوجود خود را به من برای استفاده می داد. متأسفانه در سال های اخیر به دلیل ضایعه بینایی تنها مقالات محدودی از او منتشر شده که آخرین آن اگر اشتباه نکنم درباره هدایه المسترشدین باقلانی بود که مقاله مفیدی است. آقای امیر معزی کتابی به پاسداشت خدمات علمی استاد منتشر کرده است. در تصحیح متون آدم بسیار دقیقی است و در فهم مطالب کلامی شاید در کل غرب جزء دو سه نفر محقق طراز اول باشد. یکی دیگر از افراد همین فهرست آقای فرانک است که مجموعه مقالات او چند سال پیش در سه جلد چاپ شد. این مجموعه حتما باید به فارسی ترجمه شود. در ایران تقریبا هیچ شناخت درستی درباره کلام اشعری وجود ندارد، یعنی دست کم تا آنجا که مکتوب و منتشر شده است.