ابو سعد سمّان، محدث و متکلم برجسته معتزلی / زيدي ري در نيمه اول سده پنجم قمری امالی ارزشمندی در حديث دارد که تنها قسمتی از آن باقی مانده است. ما پيشتر در اين سايت، نسخه اين امالي را که در کتابخانه آمبروزيانا در ميلان نگهداری می شود معرفی کرديم. از ابواب اين کتاب، بابی هم هست که قسمتی از آن مشتمل است بر تعدادی از روايات و احاديثی که در آن کلمه و يا تعبير و يا جمله ای فارسی به نقل از حضرت رسول (ص) و يا از صحابه و ديگران روايت شده است. برخی از اين احاديث و روايات در منابع ديگری هم نقل شده و برخی تازگی دارد. از اين دست روايات در منابع شيعه و سنی کم نيست و حتی تعدادی روايت از امامان اهل بيت در اختيار داريم که در آنها تعابيری به زبان فارسی از ايشان روايت شده است. تاکنون تحقيق جامعی در اين زمينه صورت نگرفته و شايسته است منابع مرتبط شناسايی و مورد مطالعه قرار گيرد. آنچه اينجا ارائه می دهيم قطعه شعری است از شاعر کهنسال ايرانی، رودکی که تا آنجا که من می دانم جای ديگری نقل نشده و گويا تازگی دارد. متأسفانه نسخه چندان همه جا خوانا نيست؛ به ويژه اينکه عکسی که من از اين کتاب در اختيار دارم عکس مرغوبی نيست. نکته جالب توجه اين است که ابو سعد سمّان اين قطعه شعر را به سندی متصل از رودکی نقل می کند و از اين نقطه نظر اين نقل ارزش تاريخی در رابطه با زندگی رودکی هم دارد. اينجا اين متن را مطابق آنچه در نسخه آمده (با اصلاحاتی ضروری در رسم الخط) نقل می کنيم:

برگ 170 ب: " وبه قال حدّثنا أبو بکر محمد بن الحسين الشعيري بقرائتي عليه بقزوين قال سمعت محمد بن عبد الله بن عبد العزيز المذکّر الرازي يقول أنشدني الروذکي:
ايا گيتی افسوس افسوسی براستی
شاهيت (در نسخه: شاييت) بندگيست فزونيت کاستی
بر بچّه گان خويش همه ترک خواستی
خوذ بن کنی همان را کجوز (؟) نشاستی
هر که تو را نخواست مرو را بخواستی
هر که تو را بخواست (در نسخه: نه خواست) بذو دادی استی (؟)

تشخيص برخی کلمات برای من مقدور نيست و البته بايد متخصصان در ادب و شعر فارسی در اين زمينه نظر دهند. تنها من سعی کردم آنچه يافته ام در منظر قضاوت قرار دهم. شعر در مجلس املاء حديث قرائت شده و مستمليان آنچه شنيده اند را ضبط کرده اند و از اينرو متکی بر منبع مکتوب نيست و لذا اغلاطی شنيداری در ضبط کلمات ايجاد شده است. نسخه امالي ابو سعد بعدا به وسيله زيديان به يمن رفته و زيديان آنجا نسخه حاضر را کتابت کرده اند و طبعا کاتب آشنايی با زبان فارسی نداشته است. اما خوشبختانه در حاشيه نسخه ترجمه ابيات آمده اما نه چندان کامل و با خطی کم و بيش ناخوانا در برخی کلمات:
معنی الأبيات:
أنّه يقول يا دنيا إني قد انقطعت إليک فلم أحصل منک الا ؟ واستعبدتني بغير طائل وقد طرحتک وانقطعت إلی ؟ (شايد غيرک). الذي يعطيک ؟ (بايد تعطيه باشد) لم يطلبک ويحرمک من طلبک.