کتاب اختلاف اصول المذاهب قاضی نعمان خوشبختانه به خوبی مورد توجه محققین حوزه مطالعات اسلام شیعی و همچنین محققین حوزه تاریخ فقه و اصول در غرب قرار گرفته. شیوه نویسنده در این کتاب گرچه بحث درباره ادله فقهی است اما کتاب در ساختار کتاب های اصولی نوشته نشده. اینکه حقیقتا قاضی نعمان چقدر با ادبیات اصولی به ويژه در میان سنت معتزلی و همچنین حنفی در بغداد و سرزمين های شرقی تر جهان اسلام آشنا بوده چندان برای ما روشن نيست. تقريبا از حدود سده چهارم بود که به ويژه در بغداد تحرير ادبيات اصولی با ساختاری که بعدا اوج آن با آثار ابو عبد الله بصري و ابو بکر رازي جصاص و باقلاني و قاضي عبد الجبار و شريف مرتضی رقم خورد رواج يافت و قاضي نعمان متعلق به دوران قبل از اين عصر است. اهمیت کتاب قاضی نعمان بيشتر به دليل نقدهایی از نقطه نظری شيعی به ادله فقه و مبانی اصول فقه اهل سنت است؛ در بحث های اجماع و قیاس و اجتهاد الرأی و اختلافات فقهی مجتهدان. در کتاب با وجود نقل های متعددی از احاديث ائمه شيعه و خاصتا امام صادق (ع) ( نقل ص 72 درباره اختلاف شيعه درباره منابع علم امام از روایات جالب اين کتاب است) نقل مستقيمی از متکلمان کهن اماميه که می دانيم در اين موضوعات نوشته اند ديده نمی شود با وجود اينکه در موارد نقل از معتزله و يا ظاهريه نقل های متعدد در اين کتاب کم نيست. با این وصف بعید نیست که قاضی نعمان در این مباحث از آثار کسانی مانند فضل بن شاذان بهره برده باشد. برخی مباحث کتاب بی شباهت به شيوه های استدلالی او و برخی ديگر از متکلمان کهن اماميه نيست. اصولا قاضي نعمان تحصيلات زيادی در فقه و کلام و حديث شيعی و امامی نداشته و بيشتر از طريق مطالعه کتاب های اماميه و حتی زيديه و بهره وری از آنهاست که آثارش را نوشته و تحرير کرده است. اين ادعای او که در اين نوع تعاليم از محضر خلفای فاطمی مانند منصور و معزّ بهره گرفته طبعا نبايد جدی گرفته شود. هيچ قرينه استواری وجود ندارد که خلفای فاطمی در علوم دينی پيشينه تحصيلاتی نزد استادانی در فقه و کلام و اصول و تفسير داشته اند. از جمله نقل های جالب کتاب از معتزله نقل قاضي نعمان است از ابن الاخشیذ معتزلی (ص 85)؛ و نقل هایی از معتزله بغداد (ص 111 و 112 و 114). یکجا هم سند متصلی ارائه می دهد به امام باقر (ع) از طریق محمد بن سلام الکوفي که می دانیم از منابع مهم قاضی نعمان در نقل احادیث بوده است (ص 162).