ديدم نويسنده محترم آقای ميلاد عظيمی اين مطلب را به نقل از کتاب تازه استاد دکتر محمد علی موحد نوشته اند و به نقل از ايشان آورده اند که اين خطبه را شريف رضي در نهج البلاغه نياورده و احتمالا از درک عمق کلام حضرت امير (ع) عاجز بوده. چطور ممکن است شريف رضي از بزرگترين ادبای عرب و اشعر شعرای طالبيين و از آشناترين متخصصان در تمدن اسلامی به دقائق کلام عرب (علاوه بر فقه و اصول و تفسير و دانش کلام) به اهميت و ژرفای اين سخن مولا توجه نداشته باشد و فقط طبري و ابن اثير (که طبعا از طبري روایت را نقل کرده) به اهميت آن آگاهی يافته باشند؟ امر غريبی است. البته اصل مطلب آقای موحد نکته بسیار مهم و قابل اعتنایی است و شايسته توجه و تأمل است. سلام و صلوات خدا بر امير المؤمنين.

نقل آقای ميلاد عظيمی اين است از گفتار استاد موحد:

"...معاویه در برابر على قرار گرفته بود؛ مردی سخت پایبند اصول که در فهم و شجاعت بی‌همتا بود، اما بسته در قید تقوا و پارسایی. وی در اولین سخنرانی پس از قبول خلافت، بر حقوق مسلمانان و حفظ حرمت آنان تأکید نمود و گفت: مسلمان کسی است که دیگران از دست و زبانش در امان باشند. خون هیچ مسلمانی را به ناروا نمی‌شود ریخت. شما نه تنها در برابر مردم و آبادی‌ها مسئولیت دارید، در برابر ساختمان‌ها و حیوانات نیز مسئول هستید (اتقوالله عبادالله في بلاده و عباده، انکم مسئولون حتى عن البقاع و البهائم ). این مایه از توجّه و احساس مسئولیت نسبت به عالم و آدم و محیط زیست در سرتاسر تاریخ بی‌سابقه است. متأسفانه این خطبه را، که طبری و ابن اثیر هر دو نقل کرده‌اند، در نهج البلاغه نمی‌یابیم. ظاهراْ جامع نهج البلاغه یا روایت طبری را ندیده و یا از درک ژرفای معنای گفتار امام قاصر بوده است» (صص۶۱-۶۲).

و اين هم خطبه ۱۶۷ نهج البلاغه شريف:
إِنَّ اللَّهَ سُبْحَانَهُ أَنْزَلَ كِتَاباً هَادِياً بَيَّنَ فِيهِ الْخَيْرَ وَ الشَّرَّ فَخُذُوا نَهْجَ الْخَيْرِ تَهْتَدُوا وَ اصْدِفُوا عَنْ سَمْتِ الشَّرِّ تَقْصِدُوا الْفَرَائِضَ الْفَرَائِضَ أَدُّوهَا إِلَى اللَّهِ تُؤَدِّكُمْ إِلَى الْجَنَّةِ إِنَّ اللَّهَ حَرَّمَ حَرَاماً غَيْرَ مَجْهُولٍ وَ أَحَلَّ حَلَالًا غَيْرَ مَدْخُولٍ وَ فَضَّلَ حُرْمَةَ الْمُسْلِمِ عَلَى الْحُرَمِ كُلِّهَا وَ شَدَّ بِالْإِخْلَاصِ وَ التَّوْحِيدِ حُقُوقَ الْمُسْلِمِينَ فِي مَعَاقِدِهَا فَالْمُسْلِمُ مَنْ سَلِمَ الْمُسْلِمُونَ مِنْ لِسَانِهِ وَ يَدِهِ إِلَّا بِالْحَقِّ وَ لَا يَحِلُّ أَذَى الْمُسْلِمِ إِلَّا بِمَا يَجِبُ بَادِرُوا أَمْرَ الْعَامَّةِ وَ خَاصَّةَ أَحَدِكُمْ وَ هُوَ الْمَوْتُ فَإِنَّ النَّاسَ أَمَامَكُمْ وَ إِنَّ السَّاعَةَ تَحْدُوكُمْ مِنْ خَلْفِكُمْ تَخَفَّفُوا تَلْحَقُوا فَإِنَّمَا يُنْتَظَرُ بِأَوَّلِكُمْ آخِرُكُمْ اتَّقُوا اللَّهَ فِي عِبَادِهِ وَ بِلَادِهِ فَإِنَّكُمْ مَسْئُولُونَ حَتَّى عَنِ الْبِقَاعِ وَ الْبَهَائِمِ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ لَا تَعْصُوهُ وَ إِذَا رَأَيْتُمُ الْخَيْرَ فَخُذُوا بِهِ وَ إِذَا رَأَيْتُمُ الشَّرَّ فَأَعْرِضُوا عَنْهُ .
دوشنبه ۲ دي ۱۳۹۸ ساعت ۱۲:۳۶