محقق طباطبايي در مقاله نخستين خود در شماره پنجم تراثنا درباره نسخه های نهج البلاغة کتابی را معرفی کرده است از ابو يوسف يعقوب بن سليمان الإسفرايني درباره کلمات حضرت امير (ع) با عنوان قلائد الحکم وفرائد الکلم و شرح حالی از نويسنده خيلی کوتاه به دست داده است. بنابر گزارش محقق طباطبايي از اين کتاب نسخه ای از سده ششم قمری در مدرسه مروي موجود است (بعد التحرير: اين نسخه ربطی به کتاب مورد نظر ما ندارد؛ اطلاع دانشمند جناب آقای جواد بشري). نسخه ای ديگر از اين کتاب را در کوپريلی ديدم که اينجا معرفی می کنم. پيش از آن اضافه کنم که سبکي در طبقات از أَبُو يُوسُف يَعْقُوب بن سُلَيْمَان بن دَاوُد الإسفرايني ياد کرده با عنوان "خَازِن كتب الْمدرسَة النظامية بِبَغْدَاد" (نک: 4/359). بنابراين اين کتاب را بايد نويسنده بر اساس نسخه های آن مدرسه مهم بغداد فراهم کرده باشد. مناسب است اين کتاب هر چه زودتر تصحيح و منتشر شود و در مقدمه آن تحقيقی درباره نويسنده صورت پذيرد. می دانيم که علي بن محمد الليثي الواسطي که برخی او را به نادرست همان ابن الشرفية الواسطي می دانند، از اين کتاب جزء منابع خود در عيون الحکم والمواعظ ياد می کند (برای ابن الشرفية و بحث انتساب کتاب به او؛ نک: مقاله نويسنده اين سطور در کتاب ماه دين).
اما نسخه کوپريلی:
نسخه کوپريلی، فاضل احمد پاشا، ش 1353
"کتاب قلائد الحکم وفرائد الکلم من کلام أمير المؤمنين علي بن أبي طالب عليه السلام جمع القاضي الإمام الأجل العالم العامل أبي يوسف يعقوب بن سليمان الإسفرايني رحمة الله عليه".
مشتمل است بر کلمات و اشعار و ادعيه حضرت امير (ع).
نسخه کتابت "يوم السبت الحادي عشر من شهر ذي قعدة سنة خمس وثلثين وستمائة" را دارد. در اين مجموعه بعد از اين کتاب مجموعه ای از اشعار و حکايات به فارسی و عربی با همان خط کهنه ديده می شود که حائز اهميت است و بايد مورد بررسی شعرشناسان قرار گيرد. بعد از آن هم کتابهايی از ثعالبي و کتابی هم از ابن دريد در همين مجموعه گذارده شده است.

چند کلمه ای درباره نويسنده کتاب: شرح حال او که فقيه، قاضي، لغوی و شاعر هم بوده در منابعی مانند طبقات الشافعية های کبری و وسطای سبکي و ابن قاضي شهبة و نيز تاريخ الاسلام ذهبي و شايد از همه قديمتر در خريده القصر عماد کاتب آمده است (نک: خريدة القصر، چاپ آل طعمه، 2/ 79 و منابع ذيل آن). او اشعري مذهب و نويسنده کتابی به نام المستظهري در امامت و کتابهای ديگر بوده و نيز محاسن الآداب که بايد ارتباط آن با کتاب مورد نظر ما مورد بررسی قرار گيرد. مرگ او را در 488 و يا 498 گزارش کرده اند.