این کتاب اثر ارزشمندی است درباره فضائل حضرت امیر (ع) که اسانید مفیدی هم دارد. از آن دو نسخه کهن دست کم باقی است: یکی نسخه ای در استانبول که آن را در این یادداشت معرفی کرده ام: http://ansari.kateban.com/post/۱۷۸۶ و دیگری نسخه ای که زمانی در اختیار ابن طاوس و زمانی هم در کتابخانه خواجه محمد پارسا بوده و همینک در کتابخانه بیرونی تاشکند نگهداری می شود. هر دو نسخه را دیده ام و از آنها عکس دارم. اجازه ای را که در نسخه استانبول هست در یادداشت بالا نقل کرده ام. باید کسی همت کند و این کتاب را از نو منتشر کند. چاپ های قبلی بسیار آشفته و غیر انتقادی است.
از کفاية الطالب کنجي شافعي دو نسخه کهن موجود است که هيچ کدام از آنها تاکنون مبنای تصحيح اين کتاب نبوده. چاپ موجود کتاب تصحيحی انتقادی نيست و بر مبنای نسخه های متأخر کتاب است. يک نسخه در کتابخانه رئيس الکتاب موجود است که قبلا در کاتبان آن را معرفی کرده ام ( http://ansari.kateban.com/post/۱۷۸۶). نسخه ديگر که احتمالا اقدم است در کتابخانه تاشکند است و از مجموعه وقفی خواجه محمد پارساست. اين نسخه را خيلی سال قبل دوست دانشمندم آقای بهراميان به من معرفی کرد. کنجي کتابش را در سال ۶۵۴ ق نوشته و همان سال هم اجازه ای از او برای کتاب در دسترس است. من احتمال می دهم کنجي کتابش را در بغداد نوشته بوده. به هرحال در نسخه تاشکند ذکری از تاریخ کتابت به روشنی نيامده اما از دو خط متفاوت در رقم نسخه ظاهرا چنين می نمايد که نسخه تاشکند در همان سال ۶۵۴ ق در خانه ابن طاووس از سوی کاتبی احتمالا به درخواست خود مؤلف کتابت شده و بعد نویسنده در دو سه سطری در پایان که نقل خواهم کرد اشاره کرده که کتاب در خانه ابن طاووس کتابت شده، شايد برای استفاده ابن طاووس. بنابراين کنجي با ابن طاووس در ارتباط بوده. احتمال دیگر این است که ابن طاووس نسخه کتاب را همان سال ۶۵۴ ق به کاتبی سپرده تا برایش کتابت کند و آنگاه متولی کتابخانه اش در پايان آن چند سطر را رقمی کرده. اينجا عنوان نسخه و رقم های پايانی نسخه را نقل می کنم.
کفاية الطالب في مناقب علي بن أبي طالب عليه السلام. إملاء الإمام العلامة فقيه الحرمين مفتي العراقين محدث الشام صدر الحفاظ فخر الدين رکن الشريعة أبي عبد الله محمد بن يوسف بن محمد القرشي الکنجي الشافعي متّع الله المسلمين بطول بقائه.
سند وقفنامه: از جمله کتبی است که وقف است بر کتابخانه دار الفقراء که در کوی دهقان است در شهر بخارا بالشرائط المثبتة المبيّنة في وثيقة أوقاف تلک المنازل لا زالت معمورة وبالبرکات الإلهية مغمورة أقرّ بذلک وشهد (؟) العبد محمد الحافظي البخاري کتب بإذنه دام بقائه. مهر وقف خواجه محمد پارسا.
رقم ها در پايان: تمّت مناقب سيدنا ومولانا أمير المؤمنين علي بن أبي طالب عليه السلام ويتلوه ذکر // الإمام المهدي عليه السلام في کتاب مفرد وسمیته بالبیان في أخبار صاحب الزمان والحمد لله ربّ العالمين وکان الفراغ منه يوم الخميس ثالث عشرین ذي الحجة من سنة أربع وخمسین وستمائة بمحروسة بغداد . بعد در دنباله با خط دیگری چنين آمده: بالمعيدية بدار السيد الإمام رضي الدين أبي القاسم علي بن موسی بن جعفر بن محمد بن محمد الطاووس شرّف (سعد) الله خاتمته و؟ من خیر الدارین ؟ بمحمد وآله الطاهرين وصلی الله علی سیدنا محمد النبي (؟) وآله الطاهرين وسلّم تسليماً کثيراً.
و همچنین رقم محمد بن أحمد بن محمد الحسيني العبيدلي بر آن ديده می شود.
از کفاية الطالب کنجي شافعي دو نسخه کهن موجود است که هيچ کدام از آنها تاکنون مبنای تصحيح اين کتاب نبوده. چاپ موجود کتاب تصحيحی انتقادی نيست و بر مبنای نسخه های متأخر کتاب است. يک نسخه در کتابخانه رئيس الکتاب موجود است که قبلا در کاتبان آن را معرفی کرده ام ( http://ansari.kateban.com/post/۱۷۸۶). نسخه ديگر که احتمالا اقدم است در کتابخانه تاشکند است و از مجموعه وقفی خواجه محمد پارساست. اين نسخه را خيلی سال قبل دوست دانشمندم آقای بهراميان به من معرفی کرد. کنجي کتابش را در سال ۶۵۴ ق نوشته و همان سال هم اجازه ای از او برای کتاب در دسترس است. من احتمال می دهم کنجي کتابش را در بغداد نوشته بوده. به هرحال در نسخه تاشکند ذکری از تاریخ کتابت به روشنی نيامده اما از دو خط متفاوت در رقم نسخه ظاهرا چنين می نمايد که نسخه تاشکند در همان سال ۶۵۴ ق در خانه ابن طاووس از سوی کاتبی احتمالا به درخواست خود مؤلف کتابت شده و بعد نویسنده در دو سه سطری در پایان که نقل خواهم کرد اشاره کرده که کتاب در خانه ابن طاووس کتابت شده، شايد برای استفاده ابن طاووس. بنابراين کنجي با ابن طاووس در ارتباط بوده. احتمال دیگر این است که ابن طاووس نسخه کتاب را همان سال ۶۵۴ ق به کاتبی سپرده تا برایش کتابت کند و آنگاه متولی کتابخانه اش در پايان آن چند سطر را رقمی کرده. اينجا عنوان نسخه و رقم های پايانی نسخه را نقل می کنم.
کفاية الطالب في مناقب علي بن أبي طالب عليه السلام. إملاء الإمام العلامة فقيه الحرمين مفتي العراقين محدث الشام صدر الحفاظ فخر الدين رکن الشريعة أبي عبد الله محمد بن يوسف بن محمد القرشي الکنجي الشافعي متّع الله المسلمين بطول بقائه.
سند وقفنامه: از جمله کتبی است که وقف است بر کتابخانه دار الفقراء که در کوی دهقان است در شهر بخارا بالشرائط المثبتة المبيّنة في وثيقة أوقاف تلک المنازل لا زالت معمورة وبالبرکات الإلهية مغمورة أقرّ بذلک وشهد (؟) العبد محمد الحافظي البخاري کتب بإذنه دام بقائه. مهر وقف خواجه محمد پارسا.
رقم ها در پايان: تمّت مناقب سيدنا ومولانا أمير المؤمنين علي بن أبي طالب عليه السلام ويتلوه ذکر // الإمام المهدي عليه السلام في کتاب مفرد وسمیته بالبیان في أخبار صاحب الزمان والحمد لله ربّ العالمين وکان الفراغ منه يوم الخميس ثالث عشرین ذي الحجة من سنة أربع وخمسین وستمائة بمحروسة بغداد . بعد در دنباله با خط دیگری چنين آمده: بالمعيدية بدار السيد الإمام رضي الدين أبي القاسم علي بن موسی بن جعفر بن محمد بن محمد الطاووس شرّف (سعد) الله خاتمته و؟ من خیر الدارین ؟ بمحمد وآله الطاهرين وصلی الله علی سیدنا محمد النبي (؟) وآله الطاهرين وسلّم تسليماً کثيراً.
و همچنین رقم محمد بن أحمد بن محمد الحسيني العبيدلي بر آن ديده می شود.
جمعه ۳۱ تير ۱۴۰۱ ساعت ۲:۱۴