به عنوان یک دانشجوی رشته تاریخ ایران و اسلام طرح موضوع بازگشت پادشاهی / شاهنشاهی که گاه و بيگاه در فضای مجازی و برخی رسانه های فارسی خارج از کشور شنیده می شود را طبعا طنز مضحکی می دانم. با اين وصف به نظرم هيچ چيز مضحک تر از اين نيست که کسانی با تحريف همه جانبه تاريخ، حکومت استبدادی وابسته کودتایی پهلوی را به عنوان حکومتی پادشاهی/ شاهنشاهی جا می زنند. حکومت پهلوی حکومتی بود که حدوثاً وبقاءً کودتایی بود (کودتاهای 1299 و 1332)؛ بر خلاف اصول مشروطه و با زير پا گذاشتن پايه های اساسی نظام مشروطيت و با کمک خارجی ايجاد شد و استمرار يافت. وانگهی شکلگيری آن هیچ نسبتی با اصول مشروعیت تاریخی نظامات سلطنت پس از اسلام و به ويژه پس از عصر صفوی نداشت. نظام سلطنت در دوران اسلامی ایران همواره از عصر سامانیان تا پايان قاجار بر پايه خدمت به دين و شريعت و در معادله ميان قدرت سياسی / "اهل السیف" از يک سو و قدرت دينی/ "اهل العلم؛ يا اهل القلم" از ديگر سو شکل می گرفت. حکومت وابسته و استبدادی پهلوی چه ربطی به اين سنت دارد؟ حال برويم سراغ نظام شاهنشاهی: ما پس از اسلام نظام شاهنشاهی/ پادشاهی به سبک ايران دوران ماقبل اسلام و عصر ساسانی نداريم. آنچه داشته ايم نظام "سلطنت" بود و نه شاهنشاهی به سبک ساسانيان. اينکه محمد رضا پهلوی عنوان خودخوانده "آريامهر" و "شاهنشاه" را برای خود به کار می برد به همان اندازه مضحک بود که کسی امروز از بازگشت آن سخن گويد.

حکومت پهلوی در چند سطر: حکومتی بود که درست در مقابل آرمان های مشروطيت و با اعمال زور و دخالت و حمایت خارجی و با بگیر و ببند در سال 1304 شکل گرفت، و با اعمال استبداد عریان و کودتای سال 32 و جنایات ساواک و تقابل با جامعه مدنی استمرار یافت. عاقبت اين حکومت با قيام همه جانبه طبقات مختلف مردم در سال 57 به تاريخ پيوست؛ نه شاهنشاهی بود و نه سلطنت. صرفا يک حکومت کودتایی وابسته بود. اين خلاصه تاريخ پهلوی است. لطفا تاريخ را درست روايت کنيد.

يكشنبه ۱۹ تير ۱۴۰۱ ساعت ۱۲:۳۶