مقاله زير را مرداد ۸۶ در پاريس نوشتم و همان زمان در کاتبان منتشر کردم. آن زمان به تازگی مجلد اول رسائل الحکمه نصيريان منتشر شده بود. کتاب را از کتابفروشی ابن سينا در نزديکی معهد العالم العربي ( Institut du Monde Arabe) خريدم. چند سال بعد، يک معرفی اجمالی از مجموعه مجلدات رسائل الحکمة در کاتبان منتشر کردم. سال ۲۰۱۵ در پرينستون به مناسبت يک سخنرانی در دانشگاه درباره خصيبي، پژوهشی تفصيلی درباره ابن شعبه حرّاني، از علمای نصيری سده چهارم و معرفی آثارش نوشتم که هنوز فرصت نکرده ام آن را تکميل و منتشر کنم. سال ۸۶ در مقاله منتشر شده در کاتبان، متن رساله المثال والصورة را که در مجلد اول رسائل الحکمة آمده معرفی کردم و نوشتم که اين رساله نمی تواند از محمد بن نصير باشد؛ چنانکه ادعا شده، بلکه بايد از شخصی از سده چهارم باشد و احتمالا از خود حسين بن حمدان خصيبي است که می دانيم مؤسس واقعی مذهب نصيريه است. وقتی متن کتاب حقائق‌ أسرار الدین، تأليفی منسوب به ابن شعبه چند سال پيش منتشر شد ديدم در واقع متنی که با عنوان المثال والصورة و منسوب به محمد بن نصير منتشر شده چيزی نيست جز قسمتی از کتاب حقائق. ابن شعبه از معاصران و از شاگردان خصيبي بوده منتهی شيوه او با خصيبي تمايزها و اختلافاتی داشته است. درباره انتساب متنی که به نام حقائق منتشر شده به ابن شعبه هم بحثی دارم که ان شاء الله منتشر خواهد شد. بزرگترين مشکل در آثار نصيری مسئله اصالت نسخه ها، مسئله انتساب کتاب ها به مؤلفين و همچنين تحريفات و تصحيفاتی است که در نسخه ها و چاپ های کتاب ها به وفور ديده می شود. اين مسئله داوری درباره باورها و روايات نصيريه را با مشکلات متعدد روبرو می کند.

اين هم مقاله کوتاهی که سال ۸۶ منتشر شد:

https://ansari.kateban.com/post/۱۱۳۹
يكشنبه ۳ اسفند ۱۳۹۹ ساعت ۸:۰۴