بر کتاب عثمانيه جاحظ از همان آغاز رديه های زيادی نوشته شد، هم از سوی معتزليان و هم از سوی شيعيان. متأسفانه همه اين رديه ها از ميان رفته اند الا دو سه مورد. عثمانيه اثر مهمی است و جاحظ در آن همه تلاش خود را کرده تا ديدگاه شيعيان و خاصه اماميه را مورد انتقاد و رد و نقض قرار دهد. به همين دليل هم بزرگان شيعه بدان پاسخ دادند و دعاوی و شبهات جاحظ را رد کردند. از نقضی که ابوجعفر اسکافي (متکلم برجسته معتزلی مکتب بغداد) بر اين کتاب نوشت نسخه ای باقی نيست اما خوشبختانه ابن ابی الحديد بخش های زيادی از آن را در شرح خود نقل کرده. رديه احمد بن طاووس خوشبختانه باقی مانده و از آن نسخه ای به خط شاگردش ابن داود حلي در عراق موجود است و دو بار هم منتشر شده. رديه ديگری بر عثمانيه موجود است که متأسفانه تاکنون منتشر نشده و آن معاصم الهدى والاصابه في تفضيل علي على الصحابة است که تأليفی است از داعی بزرگ اسماعيلی مکتب ايرانی حميد الدين کرماني (از اوائل سده پنجم). از اين کتاب چندين نسخه موجود است که يکی از آنها در لندن است در مؤسسه اسماعيلی آنجا و ديگری در کتابخانه آية الله مرعشی. علت اينکه کتاب کرمانی به بحث تفضيل حضرت امير پرداخته اين است که اساسا خود کتاب عثمانيه جاحظ اثری است که در آن نويسنده خواسته تفضيل ابوبکر بر حضرت امير را اثبات کند و البته اين عقيده ای بوده که اصحاب حديث سنی مذهب بغداد و خراسان در آن زمان بدان باورمند بوده اند و تعبير عثمانيه اشاره به آنان دارد. ابوجعفر اسکافي معتزلی در کتاب المعيار والموازنه اين عقيده را رد کرده و بر افضليت امير المؤمنين بر جميع صحابه تأکيد دارد.

به هرحال بسيار مناسب است کسی همت کند و اين اثر ارزشمند را منتشر کند.