دوستی از من درباره کلام ابن سينا در خصوص شراب، آنچه در زندگينامه او به نقل از خودش روايت شده پرسيد و من پاسخی دادم که بد نيست اينجا آن را نقل کنم:
بد نبود به فقرهای که شیخ از نوشیدن شراب در شب برای فروکاستن از خستگی مطالعه میگوید هم اشارهای میکردید: «وكنت أرجع بالليل إلى داري وأضع السراج بين يدي وأشتغل بالقراءة والكتابة، فمهما غلبني النوم أو شعرت بضعف عدلت إلى شرب قدح من الشراب ريثما تعود اليّ قوتي، ثم أرجع إلى القراءة».
در پاسخ چنين نوشتم: نه چنين نيست. ابن سينا در فقه حنفی مذهب بود. بنابراين او نبيذ و اقسامی از شراب های غیر مسکر را حلال می دانست (بسته به ميزان و کیفیت مصرف). در اينجا و در بسياری از متون مشابه در ادب عربی و فارسی مقصود از شراب، نبيذ و شراب های غير خمر و یا غیر مسکر است.
اينجا اين توضيح را اضافه کنم که در میان حنفیان درباره شراب های غیر خمر و حلیت و حرمت آنها اختلاف نظر وجود دارد؛ البته عمدتا درباره انواع غير مسکر آن (که زياد آن سکر می آورد). گرچه از خود ابو حنيفه و شاگردش ابو يوسف درباره نبیذ مسکر هم به شرط آنکه به قصد لهو نباشد اختلافی در اين زمينه ديده می شود. درباره احکام وابسته به شرب هم اختلافاتی در ميان کتاب های فقهی احناف هست که بحثش مجال ديگری می طلبد. در خود قانون ابن سينا هم آنجا که از فوائد شراب سخن می رود اشاره ای به شرط غیر مسکر بودن می رود.
بد نبود به فقرهای که شیخ از نوشیدن شراب در شب برای فروکاستن از خستگی مطالعه میگوید هم اشارهای میکردید: «وكنت أرجع بالليل إلى داري وأضع السراج بين يدي وأشتغل بالقراءة والكتابة، فمهما غلبني النوم أو شعرت بضعف عدلت إلى شرب قدح من الشراب ريثما تعود اليّ قوتي، ثم أرجع إلى القراءة».
در پاسخ چنين نوشتم: نه چنين نيست. ابن سينا در فقه حنفی مذهب بود. بنابراين او نبيذ و اقسامی از شراب های غیر مسکر را حلال می دانست (بسته به ميزان و کیفیت مصرف). در اينجا و در بسياری از متون مشابه در ادب عربی و فارسی مقصود از شراب، نبيذ و شراب های غير خمر و یا غیر مسکر است.
اينجا اين توضيح را اضافه کنم که در میان حنفیان درباره شراب های غیر خمر و حلیت و حرمت آنها اختلاف نظر وجود دارد؛ البته عمدتا درباره انواع غير مسکر آن (که زياد آن سکر می آورد). گرچه از خود ابو حنيفه و شاگردش ابو يوسف درباره نبیذ مسکر هم به شرط آنکه به قصد لهو نباشد اختلافی در اين زمينه ديده می شود. درباره احکام وابسته به شرب هم اختلافاتی در ميان کتاب های فقهی احناف هست که بحثش مجال ديگری می طلبد. در خود قانون ابن سينا هم آنجا که از فوائد شراب سخن می رود اشاره ای به شرط غیر مسکر بودن می رود.
شنبه ۴ خرداد ۱۳۹۸ ساعت ۱:۴۴