یکی از کارهای خوب در حوزه حدیث شناسی شیعی این است که مجموعه احادیثی که از امامان شیعی در آثار اسماعیلی منتشر شده را کسی و یا کسانی همت کنند و در مجموعه ای گردآورند. در مورد چند کتاب قاضی نعمان در حدیث که به اندازه کافی معروف است مانند الایضاح و یا دعائم الاسلام شاید این کار ضروری نباشد اما او و بسیاری دیگر از دعات اسماعیلی احادیث زیادی را در آثارشان از امامان شیعه و به ویژه امام صادق (ع) نقل کرده اند که کمتر مورد توجه بوده است. در آثار اسماعیلی و پیشا فاطمی قبل از دوران قاضی نعمان که به ویژه در سال های اخیر منتشر شده شماری از این احادیث را می توان پیدا کرد. خود قاضی نعمان هم در آثار غیر فقهی اش از این دست احادیث کم نقل نکرده. حتی در آثار منسوب به خود خلفای فاطمی که در سال های اخیر روند انتشار آنها فزونی گرفته از این نقل ها دیده می شود. ابو حاتم رازی در الزینه هم احادیثی از امامان شیعه نقل می کند که گاه نمونه آنها را در آثار امامی نمی بینیم. بعدها دعات طیبی یمن مانند برخی از افراد خاندان ابن الولید و همچنین حاتمی ها و غیره احادیث زیادی را از امامان شیعه نقل کرده اند که معلوم نیست منبع مستقیم آنها چه بوده اما هر چه هست احادیث قابل اعتنایی است. فاطمیان و قبل از‌ آنها دعات اسماعیلی و قرمطی یمن و سلمیه شام به شماری از آثار کهن امامیه دسترسی داشته اند، آثاری که در میان امامیه همینک در اختیار نیست. گمان می کنم گردآوری همه آنها مفید باشد. احتمالا مجلدی پر برگ شود.
يكشنبه ۱۱ آذر ۱۳۹۷ ساعت ۸:۳۸