۱- تثبیت دلائل النبوه و ابو احمد بن ابی علان و وزیر مغربی

در تفسیر وزیر مغربی سه جایی نقل هایی از ابو احمد بن ابی علان دیده می شود. من در تحقیقاتم درباره هویت مؤلف کتاب تثبیت دلائل النبوه نشان دادم که این کتاب نمی تواند از قاضی عبد الجبار باشد و احتمال دادم کتاب تألیفی است از قاضی ابو احمد بن ابی علان. در یکی از نقل های وزیر مغربی از او در تفسیرش مطالبی درباره طب و فلاسفه به صورت موجز آمده که بی شباهت به اصل طرح این موضوعات در کتاب تثبیت نیست و شاید خود قرینه ای برای صحت نظر ما باشد.

۲-نعمانی در تفسیر وزیر مغربی

وزیر مغربی از ناحیه مادر از خاندان نعمانی، نویسنده کتاب الغیبه است. آقای کریمی نیا در رساله دکتری خود درباره وزیر مغربی گفته اند که او در تفسیرش نقل هایی از نعمانی دارد. در یک مورد که صراحتا وزیر مغربی می نویسد: وروی شیخنا ابو عبد الله رحمه الله. آقای کریمی نیا این مورد را به نعمانی مربوط دانسته اند که درست نیست. نعمانی شیخ وزیر مغربی نبوده و مدتها بعد از نعمانی به دنیا آمده است. وانگهی چرا او از نیایش نباید با تعابیری مانند جد من و یا از این قبیل نام ببرد؟ با همین استدلال سایر مواردی که آقای کریمی نیا آنها را به عنوان مستندات نقل وزیر مغربی در رساله خود ذکر کرده اند محل تردید می نماید. در یک مورد البته در نقل تفسیر تعبیر وروی ابو عبد الله محمد بن ابراهیم دارد و آقای کریمی نیا در توضیح تکمیلی که ظاهرا خود افزوده اند شهرت او را تکمیل کرده و عنوان نعمانی را به عبارت وزیر مغربی افزوده اند اما در این مورد هم پرسش این است چرا وزیر مغربی اشاره ای به اینکه نعمانی نیایش است نمی کند؟

آقای کریمی نیا این نقل ها را مربوط به تفسیری از نعمانی می دانند. اصل اینکه نعمانی صاحب تفسیری باشد محل تردید است.

۳-اطلاعی تازه درباره وزیر مغربی

علي بن محمد بن العباس‏ بن فسانجس از علمای برجسته امامیه را قبلا در یادداشتی در کاتبان معرفی کردم. همینک باید اضافه کنم که او از کسانی است که وزیر مغربی از آنها در تفسیرش نقل کرده. در تز دکتری آقای کریمی نیا دیدم این اطلاع به نقل از تفسیر او آمده اما نام و هویت او را آقای کریمی نیا درست تشخیص نداده اند و او را علی بن محمد فسابحس خوانده و هویت او را شناسایی نکرده اند.

۴- يک اديب و دولتمرد ناشناخته شيعی از سده چهارم و معرفی متن سفرنامه او به حجّ (بر اساس کتابی جديد از وزير مغربي)

http://ansari.kateban.com/post/۲۱۹۲


۵-دنباله مقاله: فارسيات وزير مغربي

http://ansari.kateban.com/post/۲۱۹۳

۶-یک دانشمند شیعی از اوائل سده پنجم و تلاش برای گفتگوی ادیان

http://ansari.kateban.com/post/۳۴۷۵
شنبه ۲۶ اسفند ۱۳۹۶ ساعت ۶:۵۵