آنچه در این مجموعه یادداشت ها با این عنوان ارائه می شود پیش از این در کتاب از گنجینه های نسخه های خطی به قلم نویسنده این سطور معرفی نشده است (قسمت اول که اینجا می بینید قبلاً در سایت کاتبان منتشر شده بود اما متأسفانه فراموش شد در جلد اول کتاب از گنجینه ها منتشر شود).
- التبيان لإعراب القرآن تأليف ابو البقاء العکبري؛ داماد ابراهيم، ش ۲۳۵. کتابت علي بن أحمد بن محمد الغربالي البوشهري در سنه ۷۴۳. کاتب بوشهري بوده است.
- کتاب لباب القوت من خزائن الملکوت لمحمود بن علي بن محمد بن القاشاني رحمهم الله تعالی
نسخه عاطف افندي، ش ۱۴۸۴: مختصر و تهذيب قوت القلوب ابو طالب مکي است. در ۲۵۷ ب: واتفق بناء تحريره في العشر الأول من رجب سنة ثمان عشرة وسبعمائة وتمامه في العشر الأول من جمادي الأولی وکنت مدة التحرير وهي عشرة أشهر کاملة معتکفاً في المسجد المصري باصفهان حرسها الله تعالی عن طوارق الحدثان ؛ کتابت ۹ ربيع الثاني ۷۲۴.
- البسيط واحدي؛ جار الله ش ۸۸ کتابت در مدرسه کماليه تبريز سنه ۷۳۶ ق.
ولی الدين جار الله در پايان نسخه به خط خود نوشته که واحدي در اول تفسير مريم تصريح کرده به اينکه بر ابو منصور بغدادي در سال ۴۲۶ ق قرائت کرده.
- تفسير قرآن مسمی به حقائق التأويل في دقائق التنزيل. اهداء شده به وزير رشيد الدين فضل الله همداني. در اين نسخه برگ آغازين آن ظاهراً همين اواخر دچار پارگی شده و از ميان رفته. نسخه حاجي محمود افندی، ش ۸۳ : تمّ الربع الأول. کتابت "يوم الأربعاء الثاني عشر من شهر ربيع الأول سنة اثنتين وثلاثين وسبعمائة بظاهر مدينة تبريز المحروسة في الخانقاه المبني بالربع الرشيدي". بنابراين اين نسخه در ربع رشيدی فراهم آمده و بسيار ارزشمند است.
تفسير بزرگ و فصل بندی شده ارزشمندی است از عبد الرزاق کاشاني.
- نسخه ديگر از همين تفسير کاشاني در فاتح ش ۱۴۶: "وکان فراغ المؤلف من تحريره ليلة العشرين من شهر الله الأصمّ رجب سنة سبع وعشرين وسبعمائة بمدينة تبريز في أبواب البرّ الرشيدية في الخانقاه".
نيز در فاتح ش ۱۴۲: برگ اول نسخه تفسير در اينجا محفوظ است و از آن شيوه نويسنده روشن می شود.
نيز نسخه ديگر در فاتح ش ۲۵۹
نسخه ديگری در فاتح ش ۱۴۳ به اين عنوان معرفی شده اما اين نسخه با نسخه های ديگر تفسير تفاوت دارد و متن ديگری است.
- نسخه مراد ملا ش ۱۵۹ : جزء اول از مجلدات مختلف کتاب کشف الأسرار وهتک الأستار تأليف "الشيخ الرئيس جمال الدين بن هلال الصفدي". تفسير قرآن است؛ آغاز تأليف جزء اول از "مستهل شوال سنة ثمان وستين وستمائة وآخرها مستهل المحرم من سنة تسع". جزء دوم: ش ۱۶۰: فراغ در سلخ ربيع الأول ۶۶۹. نيز همان کتابخانه، ش ۱۶۱: وکان الفراغ من تعليقه بعد النظر والتفکّر حسب الإمکان مع ضيق الزمان في نصف جمادي الأخر سنة تسع وستّين وستمائة أحسن الله ختمها
نيز: ش ۱۶۲: "کان الفراغ في نصف شعبان سنة تسع وستين وستمائة بالأرض المقدّسة ..." بعد از اين تاريخ باز در نسخه مکرر اصلاحات کرده و تاريخها را نوشته. نسخه ها پر از حواشی است و مملو از اصلاحات و حذف و اضافات است. نسخه به خطّ مؤلف است.
- نهج البلاغة، رئيس الکتّاب ش ۹۴۳: من نسخة کتبها علي بن محمد بن السکون واتفق الفراغ منه في شوال سنة أربع وثمانين وستمائة . بسيار زيبا و خوش خط.
- نسخه ديگر نهج البلاغة در رئيس الکتاب ش ۹۴۲: کتبه العبد الفقير المذنب علي بن محمد بن أبي سعيد بن منصور ؟ في شهر ربيع الأول والآخر من سنة سبع وستين وخمس مائة ....
- نهج البلاغة در کتابخانه لاله لي: ش ۱۹۵۶ کتابت در رمضان ۷۲۷ ق به وسيله محمد بن حسن بن حسين النسوي
- جامع الدقائق في کشف الحقائق از کاتبي قزويني در جار الله ش ۱۳۵۱
کتابت در شهر حماة در ربيع الأول سنه ۶۹۰ ق
نسخه ديگر از آن در فاتح ش ۳۲۴۴: کتابت محرم ؟ عشر سبعمائة (شايد احد؟؟): جامع الدقائق في کشف الحقائق للکاتبي رحمه الله
- باز نسخه جامع الدقائق در حاجی بشير آغا ش ۴۱۸: نسخه متأخر است تقريباً
نيز نسخه کهنه آن و زيبا در قرا چلبی زاده ش ۲۴۸.
- نسخه شرح الملخص دبيران کاتبی، کتابت ۶۹۸ ق. قليچ علی پاشا ش ۶۷۰
- باز المنصص همو در شرح ملخص فخر رازي، جلد دوم کتابت ۷۳۷ ق در قاهره، لاله لی ش ۲۳۶۱
- لاله لی ش ۳۷۳۹ مجموعه ای از رسائل عمدتاً ادبی و عرفانی از احمد بن محمد بن المظفّر بن المختار الرازي مانند کتاب الحروف و نيز ذخيرة الملوک في علم السلوک و نيز مقامات ادبی او و نيز کتابش با عنوان سرّ الأسرار دافع شرّ الأشرار (رساله آخری ناقص الآخر). نسخه آخر ندارد. نسخه کهنه سال ۷۳۷ و ۷۳۸.
- نسخه خوب و ممتاز در کلام ماتريدي. شامل: کفايه صابوني، کما ذکر بر روی برگ اول به خط متأخرتر. نيز برهان الحقائق در کلاميات حنفی و تمهيد نسفي و نيز لباب الکلام سمرقندي. کتابتها در ۷۰۲ ق است و ۷۰۳ و اين چنين در بيشتر موارد؛ در کتابخانه قرا چلبی زاده ش ۳۴۷. بيشتر آثار مجموعه به چاپ رسيده است.
- جار الله ش ۲۱۰۶ مجموعه ای در جدل فقهی و اصولی، کتابت آخرين کتاب مجموعه: فرغ من تحريره يوم السبت الآخر من ذي الحجة في طريق الهمدان عند قرية المعروف بکرمان شاهان علی يدي العبد الضعيف المحتاج إلی ربّه اللطيف أبو بکر بن عبد الله البخاري .... نسخه در کرمانشاه کتابت شده.
- آياصوفيا ش ۲۹۷: تفسير النصف الثاني من القرآن العظيم العزيز للشيخ الإمام العالم العلام العامل أبي خلف عبد العزيز الصيدلاني الرازي المرزباني رضي الله عنه ورحمته بمنّه وکرمه آمين
۲۹۹ب: نجز المختصر الموضح في معاني القرآن وکشف مشکلات الفرقان بعون الله ...
- شهيد علی پاشا ش ۲۰۹۲: مجموعه ای از رسائل طبی و حکمی از ابن سينا و طوسي و ابو الفرج ابن الطيب، کتابت در ۷۵۷ ق "بالمشهد الغروي علی مشرفه السلام"
- تنزيل الأفکار تأليف اثير الدين ابهري، در نور عثمانيه، ش ۲۶۶۲. کتابت ۶۵۷ ق محمد بن محمد المرغيناني
- همان کتاب: نسخه لا له لی ش ۲۵۶۲ ، کتابت ۶۸۶ ق
- تهذيب النکت ابهري در جدل و نظر، عاطف افندي، ش ۱۶۰۴: کتابت ۶۸۴
- رسائلی کهن سال در جدل و خلاف و نظر از جمله تهذيب النکت ابهري، اين يکی کتابت ۶۸۸ ق. شهيد علی پاشا ش ۲۳۰۴
- مجموعه ای از رسائل منطقی و جدلی و از جمله الرسالة الزاهرة ابهري در آياصوفيا ش
۲۵۶۶
- آياصوفيا ش ۲۱۹۰: کتابی در علم کلام از هبة الله بن أحمد بن معلّی الحنفي (همان الترکستاني درگذشته به سال ۷۳۳ ق بايد باشد) . فراغ در ۲ ربيع الأول ۷۲۰. بر روی برگ آغازين، کتاب را التبصرة في أصول الدين خوانده.
- مجموعه ای از رسائل در نجوميات به فارسی از جمله از قطب الدين شيرازي، کتابت در دار السلطنة تبريز در ۷۹۳ ق. در طرخان والده، ش ۲۲۱.
- التحفة الشاهية تأليف قطب الدين شيرازي در طرخان والده ش ۲۲۰.
در برگ ۱۴۹ ب: فرغ من تسويده مصنّفه رفع الله رمسه بمدينة سيواس في أواخر جمادي الأولی سنة أربع وثمانين وستمائة هجرية
وهي نسختُه في سنة ۷۲۳
- نهاية الادراک همو در جار الله ش ۱۳۴۷. نسخه خط ولي الدين جار الله است بر اساس نسخه ای که در آخرش چنين بوده: ووقع الفراغ من العراض والمقابلة من الکتاب الذي قوبل مع نسخة المصنّف أدام الله ظلّه بقرائته في أوائل ربيع الآخر سنة خمس وثمانين ستمائة. فرغ المصنّف متّع الله المسلمين بطول بقائه من تصنيفه وتأليفه في ليلة النصف من شعبان سنة ثمانين وستمائة وتوفي المصنّف سنة عشرة وسبعمائة.
- شرح حکمة الاشراق قطب الدين شيرازي در محمود پاشا ش ۳۰۶. برگ ۱۶۶ب: فرغ المصنّف الشارح قدس الله روحه ونور ضريحه من تأليفه في شهر الله الأصمّ الأصبّ رجب عمّت برکته من شهور سنة أربع وتسعين وستمائة هجرية ووقع الفراغ من تعليق هذه النسخة بفضل الله وعزّه يوم الجمعة الثالث من ربيع الأول لسنة خمس عشرة وسبعمائة والحمد لله علی إتمامه.
- نيز همان کتاب در نورعثمانية ش ۲۶۹۶: کتابت : ۴ جمادي الأول ۷۳۵ ق.
- التبيان لإعراب القرآن تأليف ابو البقاء العکبري؛ داماد ابراهيم، ش ۲۳۵. کتابت علي بن أحمد بن محمد الغربالي البوشهري در سنه ۷۴۳. کاتب بوشهري بوده است.
- کتاب لباب القوت من خزائن الملکوت لمحمود بن علي بن محمد بن القاشاني رحمهم الله تعالی
نسخه عاطف افندي، ش ۱۴۸۴: مختصر و تهذيب قوت القلوب ابو طالب مکي است. در ۲۵۷ ب: واتفق بناء تحريره في العشر الأول من رجب سنة ثمان عشرة وسبعمائة وتمامه في العشر الأول من جمادي الأولی وکنت مدة التحرير وهي عشرة أشهر کاملة معتکفاً في المسجد المصري باصفهان حرسها الله تعالی عن طوارق الحدثان ؛ کتابت ۹ ربيع الثاني ۷۲۴.
- البسيط واحدي؛ جار الله ش ۸۸ کتابت در مدرسه کماليه تبريز سنه ۷۳۶ ق.
ولی الدين جار الله در پايان نسخه به خط خود نوشته که واحدي در اول تفسير مريم تصريح کرده به اينکه بر ابو منصور بغدادي در سال ۴۲۶ ق قرائت کرده.
- تفسير قرآن مسمی به حقائق التأويل في دقائق التنزيل. اهداء شده به وزير رشيد الدين فضل الله همداني. در اين نسخه برگ آغازين آن ظاهراً همين اواخر دچار پارگی شده و از ميان رفته. نسخه حاجي محمود افندی، ش ۸۳ : تمّ الربع الأول. کتابت "يوم الأربعاء الثاني عشر من شهر ربيع الأول سنة اثنتين وثلاثين وسبعمائة بظاهر مدينة تبريز المحروسة في الخانقاه المبني بالربع الرشيدي". بنابراين اين نسخه در ربع رشيدی فراهم آمده و بسيار ارزشمند است.
تفسير بزرگ و فصل بندی شده ارزشمندی است از عبد الرزاق کاشاني.
- نسخه ديگر از همين تفسير کاشاني در فاتح ش ۱۴۶: "وکان فراغ المؤلف من تحريره ليلة العشرين من شهر الله الأصمّ رجب سنة سبع وعشرين وسبعمائة بمدينة تبريز في أبواب البرّ الرشيدية في الخانقاه".
نيز در فاتح ش ۱۴۲: برگ اول نسخه تفسير در اينجا محفوظ است و از آن شيوه نويسنده روشن می شود.
نيز نسخه ديگر در فاتح ش ۲۵۹
نسخه ديگری در فاتح ش ۱۴۳ به اين عنوان معرفی شده اما اين نسخه با نسخه های ديگر تفسير تفاوت دارد و متن ديگری است.
- نسخه مراد ملا ش ۱۵۹ : جزء اول از مجلدات مختلف کتاب کشف الأسرار وهتک الأستار تأليف "الشيخ الرئيس جمال الدين بن هلال الصفدي". تفسير قرآن است؛ آغاز تأليف جزء اول از "مستهل شوال سنة ثمان وستين وستمائة وآخرها مستهل المحرم من سنة تسع". جزء دوم: ش ۱۶۰: فراغ در سلخ ربيع الأول ۶۶۹. نيز همان کتابخانه، ش ۱۶۱: وکان الفراغ من تعليقه بعد النظر والتفکّر حسب الإمکان مع ضيق الزمان في نصف جمادي الأخر سنة تسع وستّين وستمائة أحسن الله ختمها
نيز: ش ۱۶۲: "کان الفراغ في نصف شعبان سنة تسع وستين وستمائة بالأرض المقدّسة ..." بعد از اين تاريخ باز در نسخه مکرر اصلاحات کرده و تاريخها را نوشته. نسخه ها پر از حواشی است و مملو از اصلاحات و حذف و اضافات است. نسخه به خطّ مؤلف است.
- نهج البلاغة، رئيس الکتّاب ش ۹۴۳: من نسخة کتبها علي بن محمد بن السکون واتفق الفراغ منه في شوال سنة أربع وثمانين وستمائة . بسيار زيبا و خوش خط.
- نسخه ديگر نهج البلاغة در رئيس الکتاب ش ۹۴۲: کتبه العبد الفقير المذنب علي بن محمد بن أبي سعيد بن منصور ؟ في شهر ربيع الأول والآخر من سنة سبع وستين وخمس مائة ....
- نهج البلاغة در کتابخانه لاله لي: ش ۱۹۵۶ کتابت در رمضان ۷۲۷ ق به وسيله محمد بن حسن بن حسين النسوي
- جامع الدقائق في کشف الحقائق از کاتبي قزويني در جار الله ش ۱۳۵۱
کتابت در شهر حماة در ربيع الأول سنه ۶۹۰ ق
نسخه ديگر از آن در فاتح ش ۳۲۴۴: کتابت محرم ؟ عشر سبعمائة (شايد احد؟؟): جامع الدقائق في کشف الحقائق للکاتبي رحمه الله
- باز نسخه جامع الدقائق در حاجی بشير آغا ش ۴۱۸: نسخه متأخر است تقريباً
نيز نسخه کهنه آن و زيبا در قرا چلبی زاده ش ۲۴۸.
- نسخه شرح الملخص دبيران کاتبی، کتابت ۶۹۸ ق. قليچ علی پاشا ش ۶۷۰
- باز المنصص همو در شرح ملخص فخر رازي، جلد دوم کتابت ۷۳۷ ق در قاهره، لاله لی ش ۲۳۶۱
- لاله لی ش ۳۷۳۹ مجموعه ای از رسائل عمدتاً ادبی و عرفانی از احمد بن محمد بن المظفّر بن المختار الرازي مانند کتاب الحروف و نيز ذخيرة الملوک في علم السلوک و نيز مقامات ادبی او و نيز کتابش با عنوان سرّ الأسرار دافع شرّ الأشرار (رساله آخری ناقص الآخر). نسخه آخر ندارد. نسخه کهنه سال ۷۳۷ و ۷۳۸.
- نسخه خوب و ممتاز در کلام ماتريدي. شامل: کفايه صابوني، کما ذکر بر روی برگ اول به خط متأخرتر. نيز برهان الحقائق در کلاميات حنفی و تمهيد نسفي و نيز لباب الکلام سمرقندي. کتابتها در ۷۰۲ ق است و ۷۰۳ و اين چنين در بيشتر موارد؛ در کتابخانه قرا چلبی زاده ش ۳۴۷. بيشتر آثار مجموعه به چاپ رسيده است.
- جار الله ش ۲۱۰۶ مجموعه ای در جدل فقهی و اصولی، کتابت آخرين کتاب مجموعه: فرغ من تحريره يوم السبت الآخر من ذي الحجة في طريق الهمدان عند قرية المعروف بکرمان شاهان علی يدي العبد الضعيف المحتاج إلی ربّه اللطيف أبو بکر بن عبد الله البخاري .... نسخه در کرمانشاه کتابت شده.
- آياصوفيا ش ۲۹۷: تفسير النصف الثاني من القرآن العظيم العزيز للشيخ الإمام العالم العلام العامل أبي خلف عبد العزيز الصيدلاني الرازي المرزباني رضي الله عنه ورحمته بمنّه وکرمه آمين
۲۹۹ب: نجز المختصر الموضح في معاني القرآن وکشف مشکلات الفرقان بعون الله ...
- شهيد علی پاشا ش ۲۰۹۲: مجموعه ای از رسائل طبی و حکمی از ابن سينا و طوسي و ابو الفرج ابن الطيب، کتابت در ۷۵۷ ق "بالمشهد الغروي علی مشرفه السلام"
- تنزيل الأفکار تأليف اثير الدين ابهري، در نور عثمانيه، ش ۲۶۶۲. کتابت ۶۵۷ ق محمد بن محمد المرغيناني
- همان کتاب: نسخه لا له لی ش ۲۵۶۲ ، کتابت ۶۸۶ ق
- تهذيب النکت ابهري در جدل و نظر، عاطف افندي، ش ۱۶۰۴: کتابت ۶۸۴
- رسائلی کهن سال در جدل و خلاف و نظر از جمله تهذيب النکت ابهري، اين يکی کتابت ۶۸۸ ق. شهيد علی پاشا ش ۲۳۰۴
- مجموعه ای از رسائل منطقی و جدلی و از جمله الرسالة الزاهرة ابهري در آياصوفيا ش
۲۵۶۶
- آياصوفيا ش ۲۱۹۰: کتابی در علم کلام از هبة الله بن أحمد بن معلّی الحنفي (همان الترکستاني درگذشته به سال ۷۳۳ ق بايد باشد) . فراغ در ۲ ربيع الأول ۷۲۰. بر روی برگ آغازين، کتاب را التبصرة في أصول الدين خوانده.
- مجموعه ای از رسائل در نجوميات به فارسی از جمله از قطب الدين شيرازي، کتابت در دار السلطنة تبريز در ۷۹۳ ق. در طرخان والده، ش ۲۲۱.
- التحفة الشاهية تأليف قطب الدين شيرازي در طرخان والده ش ۲۲۰.
در برگ ۱۴۹ ب: فرغ من تسويده مصنّفه رفع الله رمسه بمدينة سيواس في أواخر جمادي الأولی سنة أربع وثمانين وستمائة هجرية
وهي نسختُه في سنة ۷۲۳
- نهاية الادراک همو در جار الله ش ۱۳۴۷. نسخه خط ولي الدين جار الله است بر اساس نسخه ای که در آخرش چنين بوده: ووقع الفراغ من العراض والمقابلة من الکتاب الذي قوبل مع نسخة المصنّف أدام الله ظلّه بقرائته في أوائل ربيع الآخر سنة خمس وثمانين ستمائة. فرغ المصنّف متّع الله المسلمين بطول بقائه من تصنيفه وتأليفه في ليلة النصف من شعبان سنة ثمانين وستمائة وتوفي المصنّف سنة عشرة وسبعمائة.
- شرح حکمة الاشراق قطب الدين شيرازي در محمود پاشا ش ۳۰۶. برگ ۱۶۶ب: فرغ المصنّف الشارح قدس الله روحه ونور ضريحه من تأليفه في شهر الله الأصمّ الأصبّ رجب عمّت برکته من شهور سنة أربع وتسعين وستمائة هجرية ووقع الفراغ من تعليق هذه النسخة بفضل الله وعزّه يوم الجمعة الثالث من ربيع الأول لسنة خمس عشرة وسبعمائة والحمد لله علی إتمامه.
- نيز همان کتاب در نورعثمانية ش ۲۶۹۶: کتابت : ۴ جمادي الأول ۷۳۵ ق.
چهارشنبه ۲۰ بهمن ۱۳۹۵ ساعت ۱۰:۳۷
