ش پت 466 در مجموعه حکمی: رسالة في سبب ظهور الکواکب ليلاً وخفائها نهاراً لأبي البرکات البغدادي صاحب کتاب المعتبر. از 47 الف تا 48 ب.
49 الف. وله أيضاً رحمه الله عيون المسائل. العلم ينقسم إلی تصور مطلق کما یتصور الشمس .... (با انتساب به ابو البرکات بغدادی).
در 65 الف. الرسالة المنبهة للسيد الإمام زين الدين شرف السادة ملک العترة اسمعيل بن الحسن الجرجاني مصنّف کتاب الذخيرة الخوارزمشاهية رحمة الله عليه. تا 65ب. اين مجموعه آثار حکمی ابن سينا و فارابی و خواجه طوسي و رساله وجود خيام و... است.
گلازر 74: التحرير هاروني. کهنه سال ناقص الأول والآخر.
گلازر ش 164. الاختیارات المؤيدية يحيی بن حمزه. نسخه کهنه اما ناقص الأول والآخر.
ش 1781. از 86 الف: کتاب المطالب العلية والمقاصد السنية في محل الکمالات الانسانية تأليف العلامة الفاضل العالم العامل شمس الدين التبريزي . تا 115 الف. حکمی است. يک دوره کوتاه فلسفه الهی و اخلاق است.
ش 169. پت 2: کتاب غرر الفوائد ودرر القلائد في آي القرآن. املاء السيد الإمام الأجلّ السعيد المرتضی علم الهدی ذو المجدين أبي القاسم علي بن ذي المناقب أبي أحمد الموسوي رفع الله درجته وحشره مع آبائه الطاهرين. در 274 الف. هذا آخر مجلس املاه.. //ب: وفرغ من نسخه يوم الاثنين الخامس عشر من شهر الله المبارک شعبان سنة أربع وأربعين وخمس مائة هجرية من نسخة الشيخ الإمام العالم نصرة الدين حجة الإسلام أبي محمد الحسن بن علي بن زيرک الواعظ القمي أطال الله بقاه وحرس عليه فضله وبهاه والحمد لله المنان علی اتمامه وصلی الله علی المصطفين من خلقه محمد وأهل بيته ما اختلف الملوان ..؟
تنها اصل مجالس را دارد بدون تکمله.
274 ب با خطی متفاوت و متأخرتر: روی القاضي أبو منصور محمد بن محمد بن أحمد العکبري سمعت المرتضی علم الهدی يقول تاريخ تولد او و رضي.
275 الف. المسائل السلارية . 8 مسئله. به همان خط. در 287ب: تمّت المسائل السلارية ولله الحمد والشکر وصلی الله علی محمد وآله الأخيار والله حسبي ونعم الوکيل فرغ من نسخها محمد بن الحسن بن محمد بن جعفر المؤدب بتاريخ الخامس والعشرين من شهر الله المبارک شعبان سنة أربع وأربعين وخمسمائة (بسيار نا واضح).
در حاشيه: قابلها بالنسخة المنتسخ هي منها للشيخ الإمام العالم الزاهد نصرة الدين أبي ..(؟) الحسن (؟) بن ؟ علي بن زيرک الواعظ القمي وکانت تلک النسخة مقروة علی الشيخ الإمام رشيد الدين علي بن زيرک الواعظ مصححة فقابلها علی قدر الوسع وامکان الجهد والطاقة وفرغ منها بتاريخ المنتصف من صفر سنة خمس وأربعين وخمس مائة بسرراباذ والحمد لله ربّ العالمين والصلوة علی سيدنا محمد وآله ؟ وحسبنا الله وحده.
قبلاً درباره این نسخه نوشته ام.
لاندبرگ ش 394. تعديل العلوم لصدر الشريعة. از عبيد الله بن مسعود بن تاج الشريعة در علم ميزان (منطق) و علم کلام.
89 الف: تيسر الفراغ عن تسويد القسم الأول من تعديل العلوم في مباحث الميزان غدوة يوم الرابع من الصفر ختم بالخير لسنة سبع وعشر وسبعمائة في مدرسة المصنّف قدس سرّه بمدينة بخارا لأفقر الناس إلی الله حسن بن محمد بن محمد بن محمد شاه المنصوري (؟) البخاري وفقه الله علی تکمیله...
از 89ب. علم کلام و بخش دوم کتاب شروع می شود. تا برگ 183 الف. وهو العبد الضعیف عبید الله بن مسعود بن تاج الشریعة وهو الداعي المدعوّ بصدر الشريعة يوم الاثنین الخامس من شهر الله الحرام المحرم الواقع في سنة ستّ وأربعين وسبعمائة. کتابت همان کاتب در 758 ق.
قسم سومی دارد در علم هیئت . 184 ب شروع می شود تا 243 الف. تمّ تصنيفه ظهيرة يوم الأربعاء السادس من ربيع الآخر سنة سبع وأربعين وسبعمائة في مقام شرعاباد من مدينة بخارا....
در پايان آن آمده به خط متأخرتری که نويسنده 747 ق درگذشته است.
در بخش کلام رويکرد فلسفی دارد و از خواجه طوسي بهره می گيرد در شرح اشارات.
شاگرد شيخ حسن بلغاري بوده 183 الف.
درباره این کتاب که نسخه های دیگری هم دارد باید وقتی چیزی بنویسم.
ش اشپرنگر ش 983. کتاب المغرب في علم اللغة. نسخه 223 برگ . وتم یوم الجمعة 27 من ذي القعدة سنة 643 به صورت عددی آمده هر دو عدد.
نسخه مقابله دار و کهنه و نسخ بسیار زیبا.
در آغار آن موارد متعدد تملکهای بسيار قديمی و در پايان آن اشعار کهن فارسی به خط بسيار کهنه.
ش وی 1742. مجموعه ای در کتب
اول آن
کتاب معدن الجواهر ورياضة الخواطر تأليف الشيخ الإمام العلامة أبي الفتح محمد بن علي الکراجکي رحمه الله تعالی. تا برگ 30.
کتابی در پاسخ اسئله از برهان الدین ابن جماعه. 31 الف به بعد.
در اين مجموعه کتابهای متعدد سنی هست خطهای مختلف. معلوم است که بعدها آنها را به هم افزوده اند. نسخه کراجکی نسبتاً متأخر است.
ش وی 78. کتاب شرح ملحة الاعراب وسبحة الآداب
تصنيف الشيخ الإمام العالم العلامة الرئيس شيخ الشيوخ الأوحد أبي القاسم محمد بن علي بن عثمان الحريري البصري رضي الله عنه وأرضاه....
147 برگ کهنه اما بی تاریخ و ناقص الآخر.
ش وی 1508. کتاب السبعيات للشيخ الهمداني. تأليف ابو النصر محمد بن عبد الرحمان الهمداني. مجلس مجلس است. در هر مجلس از آيه قرآنی آغاز می کند و حديث سپس عنوانی بدین ترتیب: بساط المجلس. و نيز عناوينی مانند نکتة. و يا شعر. که گاه شعر فارسی است و گاه عربی. و گاه شعر عربی را به فارسی ترجمه می کند.
مجالس در روزهای مختلف هفته بوده که تصريح می کند به روز آن در آغاز هر مجلسی. نسخه متأخر و ناقص. در 52 برگ. از این کتاب نسخه های زیادی تاکنون دیده ام.
تفصیلی درباره نسخه مجموعه شریف مرتضی که قبلاً معرفی کردم:
ملک افقر الطلبة إلی ربّه المجيد شرف الدين (مکي بن محمد ضياء الدين: اضافه در بالای سطر) بن محمد ضياء الدين بن شمس الدين بن الحسن بن زين الدين من ذرية الشريف أبي عبد الله الشهيد شمس الدين محمد بن مکي المطلّبي العاملي سنة 1183.
1 ب: مسئلة في بيان أحکام أهل الآخرة.
4 الف فهرست ما في هذه المجموعة مسائل شتّی للمرتضی ومن جملتها المسائل الناصرية
شعبان 415 مسح علی الخفین. محرم 427 نکاح المتعه. محرم 427 ق فقال بعتک.... ربیع الآخر 427 ق الطلاق الثلاث. مسئلة من المسائل الرملية. درباره اذا کان الطلاق لا يقع... مسئله من المسائل الرملية هلال شهر رمضان. باز: مسئلة قال کنت أمليت قديماً ... مسئله ما تقول فی رجل من ولد ابی طالب.. مسئله ما تقول فیمن وقف علی ولده.. المسئله الخامسه من المسائل الواسطیه هل یجوز للمؤمن ان... مسئله ششم از واسطیات. مسئله هفتم. 8. 9. 10. 11. 12. مسئله درباره نجس العین. مسئلة بئر سقطت فیها نجاسه . مسئلة من کلام المرتضی في الرؤية من جملة کتاب العمد..؛ مسئله من الکتاب ایضا. مسئله من الکتاب ایضا. مسئله خرجت فی صفر 427. ربیع الاول 427 فساد العمل بأخبار الآحاد. ربیع الاول 427 ق. مسئله ان عادة الشیوخ جرت ..الواجبات النظر. مسئله ما وجد من المسائل الوارده من النیل وجوابها سوی ما شذّ منه. از مسئله 6 تا 27. برگ 23 الف: مسئلة وجیزه فی الغیبه. 25 الف. مسئله قاضی عبد الجبار. در برگ 32. مسئله معروف رد هیولا. 33 الف عصمت. مسئله صفات التأنيث لا يجوز .. 35 ب. من کون الصفة بالفاعل... مسئله وما استدلوا علی أنّ الجوهر لا يکون محدثاً.. مسئله لا یجوز أن یقال ان الشی شی لنفسه . مسئلة وجه المناسبه بین الافعال.. مسئله درباره النوافل و استحقاق الثواب. مسئله استدل علی ان الجواهر مدرکه . 38 ب. الالم یحسن اذا لم یکن ظلما.. اوراق ابو رشید.
کاتب در برگ 41 الف. کاتب غروی. مقابله هم شده. آن را نظر کرده همان نواده شهيد.
از برگ 1 باز شروع شده به حسب نسخه برلینی. اينجا مسائل الشريف أبي الحسين المحسن بن محمد بن الناصر الحسيني الرسي رضي الله عنه. در واقع مسائل رسیه اولی است. پايان آن در مجلد قم 2/ 379. با تاريخ 429 ق.
بعد تا برگ 28 ب. رسیه دوم هم پایان می پذیرد.
در برگ 28 ب. طریق الاستدلال علی فروع الامامیه.
35 الف. مسئله فی حکم الباء في قوله وامسحوا...
37 الف مسئله فی الاستثنا
41 ب فهرست کتب المرتضی تا 43 الف.
43ب. الکلام فی ذبائح اهل الکتاب. شیخ مفید.
47ب. جواب المسائل الطرابلسیات الثانیه
تا برگ 65الف. بعد در 65 الف. مسئله فی المنامات. سادسة المسائل التي سأله سلار عنها...
از برگ 66 ب طرابلسیات ثالثه. الواردة في شعبان من سنة سبع وعشرين وأربعمائة.
تا برگ 95 ب.
95 ب. رد نجوم نگفته که از سلاریات است. تا 99ب. بعد بلافاصله در همان برگ مسئله نظر معروف آمده که آن را من اشتباهاً رد ابن سينا دانسته بودم و بعداً اصلاح كردم.
تا برگ 101 الف. ترقیمه کاتب کل کتابها در مجموعه است بدون تاریخ سال مع الاسف. در کنار آن آمده که: قد قوبلت هذه النسخة علی نسخة وجدت في الحضرة الغروية ولم يدع عنها شيء بحسب الظنّ الا ما زاغ عنه البصر وکان الفراغ أول یوم من شهر جمادی الآخرة يوم الجمعة سنة ألف وثمانية وأربعين والحمد لله ربّ العالمين.
اين نكته ها را از روى نسخه يادداشت وار براشتم، بعداً بايد مراجعه كنم براى كتابشناسي شريف مرتضى كه در دست دارم.
ش. وی 1563. جواهر الکلم ولوامع الحکم في الوعظ.
تأليف الشيخ الإمام العالم العامل الأوحد الحجة العلامة المتقن فريد العصر أوحد الدهر محيي السنة أبي بکر عبد الرحمن بن علي بن عبد الخالق بن علي بن الحسن ابن النجار الحنفي الدمشقي
مجلس مجلس است. در تفسیر آيات قرآنی. شعر هم زياد نقل می کند. نسخه 17 جمادی الاخره 708 ق. در دمشق. شايد تاريخ تأليف است. چون می گويد: ووافق الفراغ من تعليقه در برگ 126 ب.
در برگ 127 الف سند متصل به رتن المعمر . بابا رتن معروف.
اشپرنگر 1105. نهج البلاغه. نسخه زیبا در برگ 138 الف و حاشیه آن چنين آمده که: در غرة رمضان 630 ق پايان گرفته. بعد مطلبی نقل مي كند و بعد می نويسد که: ونقل من خط اسعد بن عبد القاهر بن اسعد بن محمد بن هبة الله بن حمزة شفروة که بعد از 60 سالگی اين نسخه را نوشته یعنی او متولد حدود 570 قمری بوده.
بر اساس نسخه او بوده کتابت نسخه حاضر که جمادی الاولی سال 997ق است.
نسخه مقابله شده در نجف در 1035 از سوی محمد قاسم بن محمد الخادم القاری نزیل الغری. بعد از نهج البلاغه خطبه مونقه را کتابت کرده به روایت شيخ صدوق و اشعار معروف یعقوب بن احمد و فنجکردی و افضل الدین الحسن بن قاذان (کذا في النسخه) القمی و الادیب ابو العباس الآبي.
ش اشپرنگر 1883 اضافی.
2 ب: وبعد فإنّ أحوج عباد الله تعالی الیه محمود بن علي بن محمود الحمصي المشتهر بتاج الرازي ... در برگ 3 الف وعزمي أن أسميه بعد الفراغ إن شاء الله بالأمالي العراقية في شرح الفصول الإيلاقية برای خدمت به الخواجة علاء الحقّ والملة والدين محمد بن المولی الصاحب الأعظم محمد
در برگ 160 الف فرغ من کتبته في ثامن عشر ربيع الأول (سنة اثني ثلثين) وسبع مائة (عبارت داخل پرانتز در برگ بعدی که متأخر است از روی نسخه کتابت شده که الآن آن زير وصالی رفته) في بلدة السلطانية.
در برگ 1 الف: اشتريت هذه (کذا) الکتاب المسمی بالأمالي العراقية الطب (کذا) (در بالای سطور: في شرح فصول ايلاقية) للسيد العلامة الشرف الدين؟؟ تأليف (؟؟؟کذا) تاج الدين الرازي بمقابلة ثمانية من الثمان (کذا) من عوارض (؟) الدوران. در برگ 2 ب. در خطبه دارد: وعلی آله وأصحابه المؤيدين بالعصمة والتسديد المخصوصين بالهبة والتأييد.
درباره اين خاندان مقاله اى نوشته ام كه منتشر خواهد شد.
يكشنبه ۱۷ بهمن ۱۳۹۵ ساعت ۱۱:۱۰