این روزها مشغول تدوین مقاله ای هستم در رابطه با کتاب اربعین در حدیث تألیف ابو الکرم عبد السلام بن محمد الأندرسبانی، عالم معتزلی سده ششم قمری كه گویا تنها از آن یک نسخه خطی باقی است. این کتاب مشتمل بر فوائد بسیاری است درباره عالمان قرن ششم خراسان و ری و همدان و نقاط دیگر. من قبلاً در چندین مقاله درباره آثار دیگر او سخن گفته ام و بناست انشاء‌الله همه این مطالب را در نظمی جدید در مقاله ای کامل عرضه کنم. اندرسبانی در سفر به ری محضر ابو الفتوح رازی را در این شهر درک کرده و از او حدیثی در این کتاب پر برگ نقل می کند. به رسم نقل هایی که در این کتاب از مشایخ دارد اینجا نیز اندرسبانی شرح حالی از ابو الفتوح رازی به دست می دهد که حاوی نکات بسیار مهم و تازه ای است درباره او. این است نقل او ذیل حدیث پنجم کتاب:

أخبرني الإمام أفضل الزمان أبو الفتوح // 19 ب الحسين بن علي بن محمد الخزاعي بمدينة الري إجازة رحمه الله أخ الفقيه الزاهد الحسن بن بابا الأذّوني (قرية بقصران في الري وقصران ناحية بالري من أعمال فارس وقراهم) أخ أبو بکر طاهر بن الحسين بن علي السمّان أخ أبو سعد إسماعيل بن علي بن الحسين الرازي ح (حا الحياکة)،
قال رضي الله عنه : وأخبرني عالياً الحافظ أبو منصور الديلمي رحمه الله إذناً أخ الحافظ عبد الرحيم بن محمد بن المرزبان الصيدلاني في کتابه إليّ من الري أخ أبو سعد هذا أخ أحمد بن محمد بن محمود بتستر بقرائتي عليه ...
قال رضي الله عنه : ... وأورده الإمام المحقق أبو سعد السمّان رحمه الله في کتاب مأئتي مجلس وشيخي هذا أبو الفتوح إمام أهل الري في علم اللغة والإعراب والحديث والتفسير سمعت عليه بعضاً من کتاب الإرشاد في معرفة حجج الله علی العباد وأجاز لي کتاب مأتي مجلس وهو کتاب عزيز المتن لأنّه قيل ما لفظ الزمان برجل جمع // 20 الف علم الحديث إلی علم الکلام مثل أبي سعد السمّان رحمه الله له التصانيف الحسان مثل معجم الشيوخ ومعجم البلدان ودلائل الإيمان وغيرها مات سنة خمس وأربعين وأربعمائة ودفن بجبل طبرک بقرب محمد بن الحسن رحمة الله عليهما
اینجا چنانکه می بینیم اندرسبانی می گوید نزد ابو الفتوح هم ارشاد شیخ مفید را شنیده و هم از او اجازه امالی ابو سعد سمان را دریافت کرده بوده است.
جمعه ۸ مرداد ۱۳۹۵ ساعت ۱۲:۳۶