شايد حدود شش ماهی می شود که نويسنده اين سطور اين نيت و قصد را در همين سايت "بررسيهای تاريخی" اعلام کرده است که می خواهد در ذيل عنوان "از ره آورد يمن" و در سلسله مقالاتی مجموعه يادداشتهای خود را از نسخه های خطی کتابخانه های خصوصی و عمومی يمن در اين سايت معرفی کند. لازم به توضيح است که بخش اعظم آنچه از نسخه های خطی ياد شده در طول سالهای گذشته يادداشت کرده ام به کار کتابهای چهارگانه ای که اسامی آنها را پس از اين بازگو می کنم آمده است و شايد نيازی به تکرار آنها در اينجا نباشد؛ اما از آنجا که آن فوائد و يادداشتها که در شکل اوليه آن به صورت چندين دفتر يادداشت فراهم آمد، گاه شامل مطالبی تکميلی است که در آن کتابهای چهارگانه دست کم در شکل کامل آنها بازتاب نيافته است، بنابراين بی فايده نمی دانم به همان شکل اوليه در مقالاتی ذيل عنوان ياد شده منتشر گردند؛ شايد نکاتی از آنها به کار کسی آيد و شايد هم اهل اطلاع نکته ای را در حاشيه مطالب متذکر شوند که به کار اين بنده خداوند آيد. به هر حال اين نيت اوليه تاکنون به مرحله عمل نيامده است؛ در چند ماه اخير نويسنده اين سطور به کاری ديگر مشغول بود و فرصت برای ارائه اين يادداشتها فراهم نبود؛ تا اينکه توفيقی حاصل شد و بخشی از اين يادداشتها را دوستی نازنين که همواره زحمت ماشين نويسی مقالات حقير بر عهده اوست آماده انتشار نمود. حال اگر خداوند ياری دهد از اين پس بخشهای مختلف اين مجموعه در اين سايت منتشر خواهند شد. پيش از انتشار البته بايد نگاهی به اين مطالب تحرير شده از سالهای دورتر بياندازم شايد موردی نيازمند اصلاح و يا تکميل و تحشيه باشد. بنابراين اگر فرصت تحقق اين جزء اخير هم فراهم گردد انشاء الله اين مجموعه را به تدريج در همينجا انتشار خواهم داد. اصولا آنچه در اين سايت از سوی نويسنده اين سطور منتشر می شود عمدتا متکی است بر مجموعه يادداشتها و مطالعات و مقالاتی که در دهه هفتاد سامان گرفته و پس از آنکه ابتدائا تايپ می شوند مطالبی در حد ضرورت به آنها اضافه می شود و منتشر می گردد. عمده آنچه تاکنون منتشر شده از اين قبيل است الا ما شذّ و ندر. در کنار اين مجموعه مقالات و يادداشتها نويسنده اين سطور چند کتاب در دست آماده سازی نهايی دارد که آنچه متعلق به مطالعات زيدی شناسی در ايران و يمن است، و با يادداشتهای پيشگفته درباره نسخه های يمن مرتبط است از اين قرار است:
۱- روابط فرهنگی و علمی ميان ايران و يمن از سده سوم تا پايان دوره صفوی
۲- مناسبات ميان زيديه و اماميه: انديشه در بستر تاريخ
۳- زيديه ايران: تاريخ رجال دينی و ادبيات مکتوب زيدی در ايران
۴- زيديه: تاريخچه و منابع باورهای مذهبی /کلامی و دستگاه حقوقی
از اين ميان کتابهای اول و سوم بيشتر متکی بر نسخه های خطی اند و گردآمده از فوائدی اند که در دفاتر يادشده به گونه مواد اوليه از سالها پيش فراهم آمده است. البته در تحرير نهايی اين چهار کتاب همه جا کوشش شده است تا هر جا که اطلاعی از نسخه ای خطی ارائه شده و همينک آن نسخه خطی به صورت تحقيقی انتشار يافته است ارجاعات مطالب به کتابهای چاپی تغيير کنند. هر چهار کتاب افزوده هايی در پايان خود دارند که شامل انتشار اسناد و بخشهايی از آثار و منابع مربوطه است که سعی شده بر اساس يک يا چند نسخه خطی تا آنجا که مقدور بوده است، تحقيقی انتقادی از آنها ارائه گردد. کوشش نويسنده اين سطور اين است که اين چهار عنوان کتاب همگی با هم و در يک مجموعه چهار جلدی منتشر شوند. به هر حال اميدوارم اگر يادداشتهايی که از اين پس در اين سايت منتشر می شوند حاوی نکته هايی بودند که نظری و يا پيشنهادی از سوی خوانندگان محترم را در پی داشتند آن موارد را بر نويسنده دريغ ندارند تا انشاء الله از آن نکات در انتشار اين مجموعه چهار جلدی بهره گرفته شود.
پنجشنبه ۷ شهريور ۱۳۸۷ ساعت ۵:۰۰