آرشیو
برای ما بنویسید



نمایش ایمیل به مخاطبین





نمایش نظر در سایت

محمدحسین واحدی
۲۹ آذر ۱۴۰۰ ساعت ۲۲:۵۲
سلام علیکم، در زمینه سندیت وتحلیل متنی حکم المنسوبه به علی بن ابی طالب علیه السلام مندرج در آخر شرح ابن ابی الحدید راهنمایی فرمایید
سعید کریمی
۲۴ آذر ۱۴۰۰ ساعت ۱۵:۰۰
سلام استاد گرامی لطفا در خصوص نگرش های نو افلاطونی و یا آموزه ای مربوط به یهودیت وتاثیر آن بر مکاتب کلامی تاریخ اسلام مطالبی را بیان فرمایید ...
تشکر و سپاس
مهدی مردانی
۲۱ آذر ۱۴۰۰ ساعت ۱۵:۵۹
سلام علیکم. درخواست راهنمایی داشتم که اگر آدرس ایمیلی که به طور معمول از آن استفاده می کنید را ارسال کنید ممنون خواهم بود. با تشکر
مهدی مظفری
۱۱ آذر ۱۴۰۰ ساعت ۶:۳۳
سلام علیکم حضرت استاد.
گروهی داریم به نام الغدیر در بستر تلگرام با حدود ۵۰هزار مخاطب؛ از سنی تا آتئیست.
الحمدلله چندین و چند مستبصر داشتیم و از محضر فضلای صاحب نامی، بهره برده و می‌بریم!
مقدور هست در ایام فاطمیه، یک جلسه کنفرانس باشیم خدمتتون؟! با موضوع مبتلاءبه: "ادله شهادت زهرای اطهر سلام الله علیها در منابع متقدم".
محیط ویس‌چتش که تازه تاسیسه، بستر مناسبی‌ست.
اصغر ارادتی
۲۵ آبان ۱۴۰۰ ساعت ۲:۵۷
سلام آقای دکتر در تلگرام راه ارتباطی نگذاشته بودید اگر ممکن است یک راه ارتباطی سهل بفرمایید تا چند نکته با شما در میان بگذارم
آمار بازدید
بازدیدکنندگان تا کنون : ۱٫۹۶۵٫۳۳۳ نفر
بازدیدکنندگان امروز : ۶۰ نفر
تعداد یادداشت ها : ۲٫۰۸۴

پر بازدیدترین یادداشت ها :
مقالات بهمن ۱۳۹۵
در حالی که در منابع زيدی در مورد شارحان ديگر کتاب التحصيل، يعنی احمد الرصّاص و حسين بن مسلّم التهامي و به ويژه در مورد شخص نخست اطلاعاتی درج شده، در مورد الخُراشي اطلاعات اندکی در اختيار است و به جز اشاره ای در يک يادداشت کهنسال که بر روی يکی از نسخه های يکی از مجلدات کتاب التبيان حسن الرصّاص ديده می شود (1) ، درباره شرح خراشي در منابع زيدی موجود اطلاعی يافت نمی...
پنجشنبه ۲۸ بهمن ۱۳۹۵ ساعت ۷:۱۶
مجموعه ای است بسیار با اهمیت از آثار کلامی مدرسه حسن بن محمد الرصاص شامل این متون، با تاریخ کتابت 599 ق و همه آن با کتابت کاتب مشهور زیدی، يوسف بن عواض بن عبد الله بن الحسين بن زغكم: 1- تهذيب التحصيل في التوحيد والتعديل از الحسن بن محمد بن أحمد الرصاص. آغاز نسخه: الحمد لله المنعم على خليقته بضروب النعم والمفيض على ... أنواع الجود والكرم والمفاضل بينهم فيما أفادهم...
پنجشنبه ۲۸ بهمن ۱۳۹۵ ساعت ۶:۱۸
سال ۲۰۱۰ در کتابخانه سلیمانیه برای نخستین بار با فهرست کتابخانه خزانه اشرفیه دمشق که از نخستین فهارس موجود از کتابخانه های سده های میانه است (متعلق به سده هفتم قمری) و نسخه آن در کتابخانه فاتح به شماره ۵۴۳۳ موجود است آشنا شدم. عکسی از آن تهیه کردم و قصدم این بود که آن را تصحیح کنم. منتهی بعداً اطلاع پیدا کردم این کار پیش از این در دست اقدام بوده است. اخیراً این فهرست...
چهارشنبه ۲۷ بهمن ۱۳۹۵ ساعت ۸:۵۷
همانطور که مرحوم علامه مجلسی در میان شیعه امامیه مهمترین سهم را در گردآوری و حفظ میراث حدیثی شیعه در سده های متأخر داشته در میان زیدیه هم یکی از علمای کم و بیش معاصر او به نام احمد بن سعد الدین المسوری همان سهم را کم و بیش در میان زیدیه داشته است. او که معاصر امامان دوران قاسمی و به ویژه المنصور بالله قاسم بن محمد بن علی و فرزندش المؤید بالله محمد در یمن بود با...
چهارشنبه ۲۷ بهمن ۱۳۹۵ ساعت ۷:۰۸
از امالی قاضی عبد الجبار همدانی پیش از این در چندین مقاله و یادداشت سخن گفته ایم. از این امالی دست کم سه روایت متفاوت (و یک روایت آن با دو شکل کم و بیش متفاوت) به صورت نسخه خطی و همچنین تکه های متعددی در منابع مختلف با روایات گوناگون نقل شده که از بخشی از آنها قبل از این بحث کرده ایم. نویسنده این سطور از سال ها پیش روی روایات و نسخه های مختلف این امالی کار کرده که حاصل...
سه شنبه ۲۶ بهمن ۱۳۹۵ ساعت ۱۱:۵۳
این چند روز فرصتی دست داد کتاب در جست و جوی حکمت دانشمند دکتر عبد الله نصری را می خواندم که تألیفی است درباره زندگی، آثار و اندیشه های فلسفی مرحوم علامه دکتر مهدی حائری یزدی اعلی الله مقامه الشریف. بسیار کتاب خوب و مفیدی است و خلاصه خوبی از آثار آن استاد استادان به دست می دهد. من با وجود آنکه بیشتر آثار مرحوم آقای حائری را خوانده ام و برخی را حتی چند بار خوانده ام و...
سه شنبه ۲۶ بهمن ۱۳۹۵ ساعت ۱۱:۴۹
درباره اشخاصی که نامشان در این اجازات آمده در کتاب مناسبات ایران و یمن سخن گفته ام. اینجا فقط اشاره می کنم که کتاب جلاء الأبصار حاکم جشمی در واقع امالی حدیثی و کلامی و ادبی حاکم جشمی است در جشم بیهق که تاکنون منتشر نشده. خلاصه ای از آن را احمد بن سعد الدين المسورى فراهم کرده به نام تحفة الأبرار من أخبار العترة الأطهار که آن هم تاکنون منتشر نشده اما از آن نسخه های...
سه شنبه ۲۶ بهمن ۱۳۹۵ ساعت ۱:۵۴
عکس نسخه ای همینک روبروی من است از یکی از کهنترین نسخه های امالی ابو طالب هارونی. این نسخه برای کتابخانه منصور بالله کتابت شده و بر آن خط و اجازه ای از او دیده می شود. کما اینکه در پایان آن اجازه ای دیده می شود به خط عبد الله بن احمد بن الحسین الأکوع، از عالمان معروف زیدی یمن در سده هفتم قمری. این نسخه اصلا در کتابخانه قبة المهدی صنعاء نگهداری می شود. عنوان کتاب...
دوشنبه ۲۵ بهمن ۱۳۹۵ ساعت ۶:۱۵
از روی یادداشت های دست خط خودم به تدریج تایپ می کنم و اینجا می گذارم... ۱- کتاب تلخیص المرام فی معرفة الأحكام املاء الشيخ الإمام العلامة الفاضل البارع الكامل قدوة أئمة العلماء رئيس رؤساء الفضلاء وحيد العصر وفريد الدهر جمال الملة والدين حجة الإسلام والمسلمين شمس الفقهاء والمسلمين ركن الشريعة وشيخ الشيعة أبي منصور الحسن بن الشيخ السعيد الفقيه العلامة سديد الدين...
جمعه ۲۲ بهمن ۱۳۹۵ ساعت ۱۱:۵۶
این مجموعه را در فاصله سال های ۲۰۱۲ تا اوائل ۲۰۱۳ در استانبول دیده ام. از بسیاری از آنها عکسی هم دارم. اما آنچه اینجا نوشته شده تقریباً عین یادداشت هایی است که در خود کتابخانه سلیمانیه نوشته ام. بنابراین مطالب گاه نیاز به مراجعه دارد. ۱- نسخه ای را از صحيفه سجاديه قبلاً معرفی کرده بودم در کتابخانه آياصوفيا، ش 1946. اينجا بايد اضافه کنم که در بررسی مجدد ديدم که اين...
پنجشنبه ۲۱ بهمن ۱۳۹۵ ساعت ۱:۵۷
آنچه در این مجموعه یادداشت ها با این عنوان ارائه می شود پیش از این در کتاب از گنجینه های نسخه های خطی به قلم نویسنده این سطور معرفی نشده است (قسمت اول که اینجا می بینید قبلاً در سایت کاتبان منتشر شده بود اما متأسفانه فراموش شد در جلد اول کتاب از گنجینه ها منتشر شود). - التبيان لإعراب القرآن تأليف ابو البقاء العکبري؛ داماد ابراهيم، ش ۲۳۵. کتابت علي بن أحمد بن محمد...
چهارشنبه ۲۰ بهمن ۱۳۹۵ ساعت ۱۰:۳۷
اف 245: جلد دوم العمدة ابن بطريق است از خاصف النعل. بدون سند آغازين اما با بسم الله و خط هم متفاوت است با نسخه ديگر اين کتاب در همين کتابخانه. خط بسيار کهنه و نسخ کهن واضح و روشن با خطوط درشت. اما چند برگ آخر نو نويس شده است. متأسفانه به همين دليل گواهی پايان کتاب از سوی کاتب قديمی را ندارد اما به هر حال بدين وسيله جلد دوم کامل شده است. اش 61: نهج البلاغة اما ناقص است...
سه شنبه ۱۹ بهمن ۱۳۹۵ ساعت ۱۲:۳۹
نسخه آ 55  شامل مصابيح حسني و در ادامه البته سيره ای است از الناصر بن أحمد بن أمير المؤمنين المتوکل علی الله المطهر بن يحيی ... قال: سيرة أذکر فيها طرفاً من أخبار الإمام المتوکل وولده الإمام المهدي محمد بن الإمام المطهر والمنتصر بالله ابراهيم بن المطهر والمجاهد في سبيل الله أحمد بن المطهر وأولادهم کافة... اين سيره بايد همانی باشد که در مقاله مشيخه المهدي بدان...
سه شنبه ۱۹ بهمن ۱۳۹۵ ساعت ۱۰:۳۵
در مجموعه ای خطی و زيدی و كهن دو متن یکی مسند الرضا و دیگر متنی در حدیث آمده که کاتب مدعی است اربعین سیلقی است. اینجا تنها به ذکر اسناد این دو متن چنانکه در نسخه خطی دیده می شود می پردازم و تفصیل را به کتاب روابط ایران و یمن خود وامی گذارم. 35 ب: يتلوه أخبار مجموعة رواية علي بن موسی الرضی عليه السلام. بسم الله الرحمان الرحيم. أخبرنا الوالد أبو عبدالله محمد بن...
سه شنبه ۱۹ بهمن ۱۳۹۵ ساعت ۹:۳۳
من قبلاً در این سایت کتاب مشکاة المصباح في حيوة الأرواح از قاضي جعفر ابن عبد السلام را معرفی کرده ام (این کتاب در دست تصحیح است و از قرار مسموع به زودی چاپ می شود). این کتاب گويا بزرگترين کتاب قاضي جعفر باشد در علم کلام. کتاب شرحی است بر مفتاح النظر ومصباح الفکر خود مؤلف که مقدمه ای در مسائل اعتقادی بوده و اينک کتاب حاضر را به درخواست عده ای در شرح آن کتاب متقدم...
سه شنبه ۱۹ بهمن ۱۳۹۵ ساعت ۹:۱۷
نسخه (ای) 277 از جوهرة الأصول تألیف احمد الحفيد الرصّاص. نسخه کتابت 641 ق اما با عدد نوشته و به نظرم تاریخ مشکوک است. اما نسخه کهنه به نظر می رسد. ناقص الأول اما نه زياد. اچ 73 نسخه جامع الأحکام از الهادی الی الحق در پشت جلد کهنه کتاب و دو برگ آغازين شماری گواهی تملک و يا اطلاعات تاريخی و ادبی و فقهی جالب توجهی آمده است؛ از آن جمله نقلی است از: ذکر الشريف السيد...
سه شنبه ۱۹ بهمن ۱۳۹۵ ساعت ۶:۴۳
نسخه اف 190 در کتابخانه آمبروزیانا: نسخه کهنسال سفينه حاکم به خط ابن الوليد القرشي از آغاز ناقص است ولی نه زياد. نسخه با خط ريز است در برگ 82 الف: تمّ الجزء الأول من أربعة من کتاب سفينة العلوم في النصف من ذي القعدة من شهور سنة تسع وستمائة. کاتبه مالکه محمد بن أحمد بن الوليد وهو يسأل الله تعالی أن ينفعه به والمسلمين ويحسن له الخاتمة بمنّه وکرمه إنّه سميع مجيب...
دوشنبه ۱۸ بهمن ۱۳۹۵ ساعت ۹:۵۴
اینجا اصل اجازه را نقل می کنم و شرح نام ها و طرق را در شماره دوم همین یادداشت خواهم آورد. ش 426 کشاف: نسخه جزء اول. وافق الفراغ من نسخه يوم الثلثاء لاستقبال ذي القعدة وقت الضحی من سنة ثلث وسبعين وستمائة بمدينة السلام بمدرسة التتشية رضي الله عن موقفها وهو الجزء الأول من الکاشف من حقائق التنزيل من أصل جزوين وکتبه العبد الفقير إلی رحمة ربّه عزّوجلّ عبد الله بن عباس بن...
دوشنبه ۱۸ بهمن ۱۳۹۵ ساعت ۷:۳۶
نسخه تازه یاب ذیل تاریخ بغداد ابن نجار در کتابخانه وین (مجموعه گلازر)، نسخه ش 90 این نسخه را چند سال پیش برای نخستین بار در این کتابخانه کشف کردم. این مجلد از این کتاب تاکنون به چاپ نرسیده و مفقود فرض می شد. بناست در تهران چاپ شود. از شرح حال ناقص الأول سيف الدولة آغاز می شود. نسخه آغاز و انجام ندارد ولی کهنه است و به نظر از زمان سده هفتم و عصر خود مؤلف است. بسيار نسخه...
دوشنبه ۱۸ بهمن ۱۳۹۵ ساعت ۶:۵۵
این اجازات را در دو نسخه در مجموع گلازر کتابخانه مونیخ دیده ام. درباره اجازات نهج البلاغه در نوشته ای که درباره روایت نهج البلاغه در میان زیدیه نوشته ام توضیحات کافی داده ام. اینجا فقط متن اجازات را نقل می کنم. البته پیش از این درباره این موضوع در مقاله ای که با همکاری زابینه اشمیتکه درباره عبد الله بن زید العنسی منتشر کرده ایم با تفصیل بیشتری بحث کرده ایم. با این...
دوشنبه ۱۸ بهمن ۱۳۹۵ ساعت ۶:۳۱
ش اشپرنگر 310. مجموعه رجالی شیعی. اولی گویا خلاصة الأقوال اما بعدش ايضاح علامه است. نسخه نسبتاً متأخر است. معالم ابن شهرآشوب و اربعين منتجب هم دارد اما نسخه بازسازی شده و همه متن ها ناقص است. پت. 652. نسخه بسيار کهنه ای از التوضيح الأنور. برگهايی از آن نو نويس شده. در 267 برگ. بسيار پاکيزه. قديمی. نام نويسنده در خطبه نسخه کهنه: خضر بن محمد بن علي الرازي الهَوَلَروديّ....
يكشنبه ۱۷ بهمن ۱۳۹۵ ساعت ۱۲:۳۴
ش پت 466 در مجموعه حکمی: رسالة في سبب ظهور الکواکب ليلاً وخفائها نهاراً لأبي البرکات البغدادي صاحب کتاب المعتبر. از 47 الف تا 48 ب. 49 الف. وله أيضاً رحمه الله عيون المسائل. العلم ينقسم إلی تصور مطلق کما یتصور الشمس .... (با انتساب به ابو البرکات بغدادی). در 65 الف. الرسالة المنبهة للسيد الإمام زين الدين شرف السادة ملک العترة اسمعيل بن الحسن الجرجاني مصنّف کتاب الذخيرة...
يكشنبه ۱۷ بهمن ۱۳۹۵ ساعت ۱۱:۱۰
شماری از نسخه هايی که در فهرست آلوارت نامشان در فصول و بخشهای مختلف آن ذکر شده را از نزديک بررسی کرده ام. نسخه های کتابخانه دولتی برلين معمولاً بر اساس مجموعه های مختلفی که در آنجا موجود است شماره بندی شده و در فهرست هم ذکر شده اند. در آنچه در پی می آيد گاه سهواً نام مجموعه ذکر نشده اما با مراجعه به فهرست می توان شماره دقيق نسخه را پيدا کرد. اين نسخه ها را تماماً از...
شنبه ۱۶ بهمن ۱۳۹۵ ساعت ۱۰:۲۷
ش 526 لاندبرگ: مجموعه ای در آن نسخه ای بسيار کهنه از المقتبس ابن دريد الأزدي. از برگ 93 الف به بعد. ش 221 العقد الثمين از علي بن عبد الله السويدي البغدادي. ظاهراً. کتاب جالبی است و در آن بحث کفر و شرک و هجرت زياد دارد و گويا ناظر به وهابيان است. ش 225. نسخه ديگری از الکواکب شيرازي. نسخه اين بار کامل است (قبلاً درباره آن بر اساس نسخه ای دیگر در کاتبان نوشته ام. باید بر اساس...
شنبه ۱۶ بهمن ۱۳۹۵ ساعت ۹:۲۲
تعدادی دیگر از نسخه هایی که در کتابخانه دولتی وین و از مجموعه گلازر دیده...
شنبه ۱۶ بهمن ۱۳۹۵ ساعت ۹:۰۰
قاضی عبد الجبار همدانی کتابی داشته است به نام شرح کشف الأغراض که آن را به تصریح خودش در زمانی میان سال های ۳۶۰ تا ۳۸۰ ق املاء و تحریر کرده بوده است. شاید از عبارت همو در جایی که از این کتابش با عنوان شرح کشف الأعراض (کذا فی المتن) یاد کرده معلوم شود که قبل از این کتاب او تحریر کتاب دیگری از آثارش با عنوان کتاب الاعتماد (برای این کتاب، نیز نک: المغنی، ج ۹، ص ۱۴۷؛ ج ۱۲، ص...
چهارشنبه ۱۳ بهمن ۱۳۹۵ ساعت ۱۱:۰۵
۱- از میان نسخه های مجموعه قرائیم از کلام باید به نسخه الذخیره شریف مرتضی اشاره کرد که خوشبختانه عکس آن را بنابر شنیده ها محقق کتاب در قم در دست دارد. چاپ تازه این کتاب بناست از سوی کنگره شریف مرتضی در قم چاپ شود. در کنفرانسی که ماه اپریل در پرینستون برگزار می شود نسخه های کلامی دیگر از همین مجموعه از سوی کارشناسان مورد بحث قرار خواهد گرفت و از جمله بناست من درباره...
سه شنبه ۱۲ بهمن ۱۳۹۵ ساعت ۱۲:۱۹
وقتی باید درباره دوست نازنینم دانشمندی که از او بسیار آموخته ام دکتر حسین معصومی همدانی بنویسم. از شریفترین انسان هایی است که در سرتاسر عمر خود دیده ام. از توفیقات بزرگ من این بود که در مدت هفت سالی که مقیم فرانسه بودم از محضر او بسیار آموختم. رفاقت ما چند سالی قبل از رفتن من به پاریس در تهران و در مرکز نشر دانشگاهی شکل گرفت. در پاریس ساعت ها فرصت گفتگوی هفتگی...
سه شنبه ۱۲ بهمن ۱۳۹۵ ساعت ۱۲:۱۲
مقالات و يادداشت هايي كه تاكنون در نقد طريقه فهرستى از نويسنده اين سطور منتشر شده:...
سه شنبه ۱۲ بهمن ۱۳۹۵ ساعت ۱۲:۰۷
پاسخی از دانشمند محترم جناب آقای هادی مکارم به نوشته من درباره ملاصدرا. این نوشته را یکی از خوانندگان یادداشت برای من ارسال کرد. احتمالاً این کل نوشته ایشان است در نقد یادداشت من درباره ملاصدرا خوب بود، جناب آقاي دکتر انصاري ابتدائا تعريف خود را از اخباريگري ارائه مي کردند. رجوع به اخبار و بهره گيري از اين منبع غني در استخراج معارف، بر خلاف آنچه در بين عوام و...
دوشنبه ۱۱ بهمن ۱۳۹۵ ساعت ۵:۵۲
متأسفانه غالب کتاب ها و رساله های کلامی شیعی قدیم به ویژه تألیفات شریف مرتضی و شیخ و برخی دیگر از متکلمان قبل از خواجه،‌ آنچه در زمینه بخش های فلسفی کلام و کلام طبیعی است به صورت بسیار آشفته و پر از اغلاط و اشتباهات منتشر شده. علت اصلی هم نا آشنایی با کلام بهشمی و به طور کلی کلام معتزلی است. آخرین نمونه تصحیح جدیدی است از تمهید الاصول شیخ که به لطف جناب آقای دکتر...
دوشنبه ۱۱ بهمن ۱۳۹۵ ساعت ۵:۴۸
چند تنی از دوستان از من پرسیده اند چرا مکتب تفکیک را جدی گرفته ام و هر از چندگاهی مطلبی در نقد مکتب تفکیک منتشر می کنم. پاسخ را اینجا مناسب دیدم منتشر کنم: مکتتب تفکیک یا مکتب معارفی خراسان از نقطه نظر مبانی نظری و منظومه فکری به هیچ وجه مکتبی با اندیشه ای ساختارمند نیست و از فقر تئوریک شدیدی رنج می برد. این نکته بر هر آشنایی با نوشته های این مکتب آشکار است. شاید...
دوشنبه ۱۱ بهمن ۱۳۹۵ ساعت ۵:۴۵
نقدی از جناب آقای محمد تقی سبحانی بر نوشته اخیر من درباره مکتب تفکیک که دوستی آن را برای من فرستاد. احتمالاً این مطلب در کانال تلگرامی ایشان منتشر شده. چون حاوی مطالب مفیدی است و باب انتقاد سازنده را در این بحث شاید برای دیگر دوستان باز کند اینجا آن را باز نشر می کنم. فقط درباره مطلب آخر ایشان باید عرض کنم من کتاب بیان الفرقان را کتابی درباره اخلاق و موعظه نخواندم....
دوشنبه ۱۱ بهمن ۱۳۹۵ ساعت ۵:۴۲
به پیشنهاد دوست فاضلم اقای مسعود جعفری یادداشتی از جناب آقای جویا جهانبخش در سایت کاتبان خواندم درباره نقد کتابی از آقای محمد علی همایون کاتوزیان درباره سعدی که پیشتر در سلسله ای که زیر نظر خانم پاتریشیا کرون منتشر می شد اصل آن به انگلیسی چاپ شده بود و همینک ترجمه فارسی آن به بازار نشر آمده است. بخش زیادی از نقد آقای جهانبخش در این نوشته معطوف است به خانم کرون و...
يكشنبه ۱۰ بهمن ۱۳۹۵ ساعت ۱:۳۲
در حوزه های علوم دینی همواره تاریخ نگاری و سیره نویسی حضور داشته است؛ گاهی قوی و گاهی هم به شکل حاشیه ای. با این وصف همواره در سده های گذشته در حوزه های علمیه تاریخ نویسی در شکل دفاع از باورهای مذهبی وجه غالب را در این زمینه داشته است. از لحاظ فورم هم تاریخ نویسی بیشتر در قالب تدوین روایات تاریخی بوده است. در چند دهه گذشته اقبال به تاریخ نویسی با شیوه های تحلیلی در...
دوشنبه ۴ بهمن ۱۳۹۵ ساعت ۷:۴۰
اینترنت و فضاهای مجازی و قبل از ‌آن رسانه های مختلف از آغاز دوران انتشار روزنامه ها و جریده های اجتماعی و سیاسی تا امروز تغییری اساسی در نظام مرجعیت های علمی و اجتماعی ایجاد کرده اند. بدین ترتیب واژه هایی مانند نوشتن و نویسنده و خواننده و مخاطب معناهای متفاوتی نسبت به دوران قدیم و پیش از تجدد پیدا کرده اند. این را همه می دانیم. یکی از پیامدهای آن هم این بوده است که...
دوشنبه ۴ بهمن ۱۳۹۵ ساعت ۷:۳۹
من مدتی پیش نوشتم که اسلامشناسی تخصص خاص خود را دارد و یکی از مشکلات اسلام معاصر این است که سلفیان و داعیه های اسلام گرایی با سنت های آموزشی و مدرسی قدیم در اسلام بیگانه اند. اینجا باید روی دیگر این سکه را اشاره وار آشکار کنم و آن اینکه نه تنها اسلام شناسی تخصص و آموزش های تخصصی خود را در سنت داشته و دارد بلکه پژوهش های تاریخی و آکادمیک هم نیاز به آموزش و تخصص دارد....
دوشنبه ۴ بهمن ۱۳۹۵ ساعت ۷:۳۸
اولین کاری که در عرصه کتابشناسی و نسخه شناسی فراهم کردم کاری بود که درباره آثار کلامی، فلسفی و منطقی علامه حلی انجام دادم. درباره آن با کسی صحبتی نکرده بودم. آن زمان در بخش کتابشناسی مرکز دائره المعارف کار می کردم و تقریباً بیشتر فهارس نسخه های خطی در اختیارم بود. با مرحوم آقای طباطبایی هم درباره آن صحبت نکرده بودم. اصلاً نمی دانستم ایشان کاری درباره آثار علامه...
دوشنبه ۴ بهمن ۱۳۹۵ ساعت ۷:۱۷
من آن زمان که دبیرستان علوی درس می خواندم و تا دو سه سال بعد از آن نزد برخی از شاگردان مرحوم آقای حلبی درس های معارف (متن فارسی) را می خواندم. در برخی از این درس ها چند نفر دیگری هم شرکت می کردند و برخی درس ها هم اختصاصی بود. با برخی از آنها هم علاوه بر آن درس های فارسی، متن هایی مانند نهایه الحکمه آقای طباطبایی، بخش هایی از شرح منظومه و همچنین شرح کافی ملا صدر را به...
دوشنبه ۴ بهمن ۱۳۹۵ ساعت ۷:۱۶
در سال های اخیر روند چاپ کتاب هایی با مضامینی متکی بر اندیشه مکتب تفکیک و رد فلسفه اسلامی و دانش کلام رشدی روزافزون داشته است. در همه این کتاب ها نه تنها مجموعه دستاوردهای فکری مکاتب فلسفی در اسلام بلکه رویکردهای کلامی متکلمان شیعه نفی و رد می شود و در عوض ادعا می شود مکتب و منظومه منسجمی وجود دارد با عنوان مکتب اهل بیت که بنابر ادعا تنها می توان آن را بر اساس...
دوشنبه ۴ بهمن ۱۳۹۵ ساعت ۷:۱۵
تصور عمومی نه تنها نزد بسیاری از مؤمنان بلکه همچنین در میان بسیاری از طبقه تحصیلکرده در حوزه های علوم دینی این است که باورهای ایمانی و گزاره های اعتقادی ماهیتی فرا تاریخی و غیر قابل تغییر دارند و آنچه امروزه به عنوان مجموعه باورهای اعتقادی یک مکتب شناخته می شود همواره ماهیتی ثابت داشته و نه تنها همگان از میان مؤمنان و به شکل مستمر بر آن اطلاع داشته اند و به عنوان...
دوشنبه ۴ بهمن ۱۳۹۵ ساعت ۶:۴۵
برخی گاهی از من می پرسند شرط قبول مقالات آنان برای چاپ در ژورنال های خارجی چیست؟ من معمولاً چند مورد را که فکر می کنم اهمیت دارد تذکر می دهم. طبعاً پدیده مبارکی است که پژوهش های محققان ایرانی در ژورنال های معتبر خارجی منتشر شود و زمینه ای برای آشنایی با دیدگاه های آنان و پژوهش هایشان فراهم شود. اینجا من نکته مهمی را می خواهم تذکر دهم که متأسفانه کمتر درباره آن...
دوشنبه ۴ بهمن ۱۳۹۵ ساعت ۶:۲۸
دو تن از دوستان به من نوشتند که یادداشت تو در رابطه با اهمیت تخصص در اظهار نظر به این معنی است که کسی که تحصیلات آکادمیک و یا حوزوی درست و درمان ندارد نباید درباره مسائل علمی اظهار نظری بکند و این درست نیست و هر کس آزاد است که درباره هر چیز که به نظرش می رسد در چارچوب قانون ابراز عقیده کند. من به آن دو نوشتم بله دقیقاً درست است. هر کس حق دارد در چارچوب قانون ابراز...
دوشنبه ۴ بهمن ۱۳۹۵ ساعت ۶:۲۳
امشب کتابی دیدم و بخش هایی از آن را خواندم با عنوان مواضع للنظر. در جایی دیدم به درستی اشکالی کرده به خطای یکی از نویسندگان معاصر در فهم گفتار مشهوری از صاحب جواهر. در کتاب جواهر الکلام در بحث اقامه حدود چنانکه می دانیم چنین ابراز شده: فمن الغريب وسوسة بعض الناس في ذلك ، بل كأنه ما ذاق من طعم الفقه شيئا... برای کسی که سیاق کلام را به درستی در عبارات صاحب جواهر...
دوشنبه ۴ بهمن ۱۳۹۵ ساعت ۳:۵۹
دانشمند محترم جناب آقای کدیور در یادداشتی که اخیراً در سایتشان منتشر فرموده اند درباره نظریه علمای ابرار توضیحاتی داده اند که به نظرم رسید نیاز به نقد و بررسی دارد. استناد اصلی ایشان به روایت مشهوری در کتاب رجال کشی است که صورت مناظره و گفتگویی است بین ابن ابی یعفور و معلی بن خنیس. معلی بن خنیس در این گفتگو نظریه شماری از شیعیان کوفه را در نیمه سده دوم قمری...
دوشنبه ۴ بهمن ۱۳۹۵ ساعت ۳:۵۷
فلسفه و دانش کلام نظری مستقل از حدیث و اخبار در تمدن اسلامی زاده شد و بالید. ابن سینا در بحث های فلسفی سخنش ناظر به تأویل احادیث نبود. او نظرش به تأویل قرآن هم نبود. اسماعیلیه البته از این شیوه بهره می گرفتند و می دانیم که کسانی مانند ابو سلیمان منطقی سجستانی این شیوه آنان و اخوان الصفا را مورد انتقاد قرار می دادند و به استقلال فلسفه از دین البته با تفسیری که از...
دوشنبه ۴ بهمن ۱۳۹۵ ساعت ۳:۵۵